Zmarł kard. Franciszek Macharski, były metropolita krakowski - poinformował we wtorek ks. Piotr Studnicki, zastępca rzecznika Archidiecezji Krakowskiej. Kard. Macharski zmarł w szpitalu, gdzie trafił po tym, jak w wyniku upadku stracił przytomność i doznał urazu; miał 89 lat.
28 lipca kardynała odwiedził w szpitalu papież Franciszek. Ta wizyty nie była planowana; doszło do niej tuż przed tym, jak papież pojechał do Częstochowy, gdzie odbyła się msza św. z okazji 1050-lecia chrztu Polski. Franciszek modlił się o zdrowie kardynała.
Na zwołanej dzień wcześniej konferencji abp Stanisław Gądecki mówił, że Franciszek wyraził chęć, by odwiedzić kard. Macharskiego lub "choćby dotknąć ścian w geście solidarności".
Kard. Franciszek Macharski przebywał w szpitalu od 12 czerwca. Stracił przytomność i upadł, gdy wychodził z mieszkania na spacer. Kilka dni później przeszedł udany zabieg stabilizacji części potyliczno-szyjnej kręgosłupa. Kardynał początkowo był utrzymywany w śpiączce farmakologicznej, został z niej wybudzony, ale nie odzyskał przytomności.
Kard. Franciszek Macharski był metropolitą krakowskim w latach 1979-2005. Jego poprzednikiem i wielkim przyjacielem był Karol Wojtyła.
Franciszek Macharski urodził się 20 maja 1927 r. w Krakowie w rodzinie kupieckiej. Był uczniem m.in. prof. Zenona Klemensiewicza, który wróżył mu karierę uniwersytecką historyka lub literaturoznawcy, jednak po wojnie 18-letni Franciszek wstąpił do Krakowskiego Seminarium Duchownego. Święcenia kapłańskie przyjął 2 kwietnia 1950 r. od księcia metropolity Adama Sapiehy. Ukończył studia teologiczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Ponieważ odmówił współpracy z SB na początku lat 50. nie otrzymał paszportu, choć chciał kontynuować studia za granicą.
Przez sześć lat do 1956 r. był wikarym w parafii pw. Świętych Szymona i Judy Tadeusza w Kozach koło Bielska-Białej. Później wyjechał na studia w szwajcarskim Fryburgu, gdzie w 1961 r. uzyskał doktorat z teologii pastoralnej. W latach 1970-78 był rektorem Wyższego Seminarium Duchownego w Krakowie. 30 grudnia 1978 r. papież Jan Paweł II powołał ks. Macharskiego na metropolitę krakowskiego. 6 stycznia 1979 r. otrzymał on sakrę biskupią. Jego zawołaniem biskupim stały się słowa "Jezu, ufam Tobie". 30 czerwca 1979 r. papież nadał mu godność kardynalską. Przez wiele lat kard. Macharski był wiceprzewodniczącym Konferencji Episkopatu Polski (1979-94) oraz przewodniczącym Komisji ds. Nauki Katolickiej i Komisji ds. Apostolstwa Świeckich.
Należał do watykańskich kongregacji: ds. Biskupów, ds. Duchowieństwa, ds. Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego oraz ds. Wychowania Katolickiego.
Szacunek wiernych kardynał zaskarbił sobie w czasie stanu wojennego, kiedy niestrudzenie walczył o prawa internowanych i ich rodzin. W 1981 r. po zamachu na Jana Pawła II poparł organizatorów Białego Marszu, który na znak solidarności z walczącym o życie papieżem przeszedł ulicami Krakowa.
Po 1989 r. kard. Macharski zaangażował się we wspieranie inicjatyw charytatywnych, podejmowanych na rzecz chorych, niepełnosprawnych, bezdomnych, samotnych matek oraz ludzi starszych. Wielokrotnie apelował o pomoc dla ofiar klęsk żywiołowych, m.in. poszkodowanych w powodzi w 1997 r., dla ofiar wojny w Ruandzie, dotkniętych trzęsieniem ziemi w Turcji i Iranie.
Kardynał Macharski powołał tygodniki katolickie: krakowską edycję "Gościa Niedzielnego" i "Źródło", założył diecezjalne Radio Mariackie (potem Radio Plus). W 1998 r. podjął decyzję o rozbudowie Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Łagiewnikach. Dzięki jego staraniom Telewizja Kraków transmituje w każdy piątek mszę dla chorych odprawianą w łagiewnickim sanktuarium.
Kard. Macharski był niezwykle szanowany i lubiany przez wiernych m.in. za swoje ciepło i bezpośredniość. Po śmierci Jana Pawła II niemal do rana czuwał wspólnie z ludźmi pogrążonymi w modlitwie pod oknem papieskim. Do uczestników mszy dziękczynnej za pontyfikat Jana Pawła II na krakowskich Błoniach przysłał z Rzymu sms-a: "Jestem z Wami przy Świętym Piotrze. Tu i tam wasz".
Był jednym z trzech polskich kardynałów uczestniczących w konklawe, które wybrało następcę Jana Pawła II - Benedykta XVI.
Kard. Macharski został Kawalerem Orderu Uśmiechu, honorowym obywatelem wielu miast, m.in. Chorzowa, Nowego Targu, Wadowic, Mszany Dolnej, Trzebini, Libiąża. Otrzymał doktoraty honoris causa m.in. Uniwersytetu Jagiellońskiego i Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie, a także Katolickiego Uniwersytetu w Taipei na Tajwanie i Uniwersytetu Adamson w Manili na Filipinach.
W 2000 r. kard. Macharski został odznaczony Wielkim Krzyżem Zasługi z Gwiazdą Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec, nadanym mu przez prezydenta Niemiec Johannesa Raua za działania na rzecz pojednania polsko-niemieckiego. W 2007 r. otrzymał Order Oficera Legii Honorowej.
W czerwcu 2005 r. przeszedł na emeryturę i zamieszkał w sanktuarium Ecce Homo św. Brata Alberta w Krakowie. W grudniu 2011 r. po upadku w swym mieszkaniu, z powodu pęknięcia jednej z kości trafił do szpitala i przeszedł kilkutygodniowe leczenie i rehabilitację. Będąc na emeryturze nadal aktywnie pełnił posługę, uczestniczył w spotkaniach i uroczystościach w Archidiecezji Krakowskiej.
(PAP)
Fot. PAP/Jacek Bednarczyk
Na zdjęciu archiwalnym z 08.05.2008 r. kard. Franciszek Macharski.nicki z Archidiecezji Krakowskiej.
