MSZ przekazało stronie rosyjskiej notę o cofnięciu zgody na funkcjonowanie w RP Konsulatu Rosji w Gdańsku, ostatniego na terytorium Polski – poinformował w środę rzecznik MSZ Maciej Wewiór. Dodał, że stronie rosyjskiej został przekazany też protest wobec usunięcia płaskorzeźb z cmentarza w Katyniu.
Na trasie Warszawa – Dorohusk doszło do dwóch aktów dywersji. W miejscowości Mika (woj. mazowieckie, pow. garwoliński) eksplozja ładunku wybuchowego zniszczyła w sobotę tor kolejowy. W innym miejscu, niedaleko stacji kolejowej Gołąb (pow. puławski, woj. lubelskie), w niedzielę pociąg z 475 pasażerami musiał nagle hamować z powodu uszkodzonej linii kolejowej.
Premier Donald Tusk poinformował we wtorek w Sejmie, że osoby podejrzewane o akt dywersji na kolei to obywatele Ukrainy współpracujący z rosyjskimi służbami. Dodał, że zwrócił się do MSZ o podjęcie natychmiastowych działań dyplomatycznych w celu oddania Polsce podejrzewanych o zamach terrorystyczny, którzy – jak poinformował szef MS Waldemar Żurek – zbiegli na Białoruś.
W środę wicepremier, szef MSZ Radosław Sikorski, poinformował na konferencji prasowej w Sejmie, że podjął decyzję o wycofaniu zgody na funkcjonowanie ostatniego w naszym kraju rosyjskiego konsulatu w Gdańsku. Podkreślił, że nie jest to jeszcze pełna odpowiedź na niedawne akty dywersji i wrogie działania tego kraju.
W środę, po południu, rzecznik MSZ poinformował, że nota o cofnięciu zgody na funkcjonowanie konsulatu w Gdańsku została już przekazana stronie rosyjskiej.
„Zgodnie z zapowiedzią ministra spraw zagranicznych Radosława Sikorskiego MSZ przekazało notę o cofnięciu zgody na funkcjonowanie w RP Konsulatu Rosji w Gdańsku – ostatniego na terytorium Polski. Oznacza to też konieczność opuszczenia naszego kraju przez cały jego personel” – napisał na platformie X Wewiór.
Dodał, że podczas spotkania z przedstawicielem strony rosyjskiej przekazany został również „stanowczy protest wobec usunięcia przez stronę rosyjską płaskorzeźb z cmentarza w Katyniu – miejsca pamięci o tragicznych wydarzeniach w 1940 r.”.
Wewiór wyjaśnił w rozmowie z PAP, że nota o cofnięciu zgody na funkcjonowanie w RP Konsulatu Rosji w Gdańsku została przekazana na ręce rosyjskiego charge d’affaires.
Dyrekcja Kompleksu Pomnika Katyńskiego usunęła z cmentarza w Katyniu płaskorzeźb Orderu Virtuti Militari oraz Krzyża Kampanii Wrześniowej – poinformowała na swojej stronie internetowej administracja memoriału Kompleksu Pomnika Katyńskiego znajdującego się w obwodzie smoleńskim w europejskiej części Rosji.
Nakaz demontażu wydała prokuratura obwodu smoleńskiego, argumentując, że płaskorzeźby naruszają przepisy dotyczące obiektów dziedzictwa kulturowego i upamiętnienia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej; tak w rosyjskim oficjalnym przekazie państwowym nazywana jest II wojna światowa.
O demontaż rzeźb apelował wiceprzewodniczący Dumy obwodu smoleńskiego Walerij Kuzniecow, reprezentujący Partię Komunistyczną Federacji Rosyjskiej. To ugrupowanie niezmiennie kwestionuje odpowiedzialność ZSRR za zbrodnię katyńską.
W maju 2025 r. podobne płaskorzeźby zostały usunięte z pomników w Miednoje – na podstawie decyzji rady obwodu twerskiego, gdzie również znajduje się cmentarz ofiar zbrodni katyńskiej.
Na cmentarzu w Katyniu spoczywa 4421 polskich żołnierzy, zamordowanych w 1940 r. przez NKWD. Łączna liczba zamordowanych wówczas obywateli polskich wyniosła 22 tys., w tym 15 tys. jeńców wojennych z obozów w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie.
