Ponad 20 państw złożyło już wstępne deklaracje uczestnictwa swoich przedstawicieli, często na najwyższym szczeblu, w obchodach 80. rocznicy wyzwolenia niemieckiego obozu Auschwitz – wynika z wypowiedzi dyrektora Muzeum Auschwitz Piotra Cywińskiego.
Muzeum zakomunikowało, że na obchody rocznicowe, które odbędą się 27 stycznia przyszłego roku, zaproszeni zostali wszyscy Ocalali z Auschwitz. To oni będą najważniejszymi postaciami i ich głos będzie najistotniejszy tego dnia.
„Niezwykle ważne jest to, że udało się nam odpolitycznić obchody. Główne słowa padną ze strony Ocalałych. To ma być bowiem dzień pamięci i skupienia na pamięci. Zostało to bardzo dobrze przyjęte przez Ocalałych” – mówił Piotr Cywiński podczas posiedzenia Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej, która zebrała się we wtorek w Muzeum Żydów Polskich Polin w Warszawie.
Cywiński zaznaczył, że obecne będą także liczne delegacje państwowe. „Mamy już ponad dwadzieścia wstępnych deklaracji, bardzo często na najwyższym możliwym szczeblu. Już niedługo będziemy też kontaktowali się z instytucjami edukacyjnymi, z którymi współpracujemy” – powiedział.
Dyrektor muzeum oświęcimskiego w wystąpieniu podczas obrad rady wspomniał o frekwencji w placówce, która wraca do poziomu sprzed pandemii. W tym roku ma osiągnąć około 1,8 mln osób. W rekordowym pod tym względem 2019 roku wyniosła 2,32 mln odwiedzających.
„Obserwujemy tu stały wzrost. Jestem przekonany, że byłby on większy, gdyby nie napaść Rosji na Ukrainę, która stanowi jakąś psychologiczną barierę dla rodziców uczniów z dalekich państw, oraz oczywiście wzrost pewnych tendencji antysemickich po ataku terrorystycznym Hamasu” – powiedział Cywiński.
Dyrektor wspomniał o tworzonych w muzeum ekspozycjach: Nowej Wystawie Głównej i Nowej Wystawie Polskiej. „Spodziewamy się, że wystawa polska powinna zostać otwarta w połowie 2025 roku, natomiast pierwsza część wystawy głównej – de facto część merytorycznie ostatnia – powinna być gotowa do końca przyszłego roku” – powiedział.
Piotr Cywiński dodał, że trwają też przygotowania do utworzenia zupełnie nowej ekspozycji sztuki obozowej, zarówno jeżeli chodzi o gromadzenie funduszy, jak i samą koncepcję. „To może być bardzo ciekawe narzędzie ukazywania siły dehumanizacji, ale także różnych ludzkich emocji w obozie. Na wielu rysunkach widać to w sposób szczególnie wymowny. Wydaje nam się, że poprzez sztukę możemy opowiedzieć o wnętrzu człowieka w obozie. Jeżeli damy radę uratować choć część tych ludzkich odczuć, to będzie to niezwykle ważne” – podkreślił.
Wśród nowych publikacji dyrektor wymienił pięciotomowe kalendarium historii Auschwitz. „Widzimy tam wyniki najnowszych badań całego zespołu naszych historyków. To ich gigantyczna praca. W tej chwili całość ukazuje się w wersji polskiej, ale już trwają prace nad angielskim tłumaczeniem. Będą też kolejne. Pracownicy naukowi muzeum mogą czuć dużą satysfakcję i dumę. Teraz będziemy mogli rozpocząć kolejny etap pracy badawczej – opracowanie nowej monografii historii Auschwitz” – mówił.
Sekretarz Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej Marek Zając zaznaczył, że ciało to zajmuje się też innymi miejscami pamięci na terenach byłych niemieckich obozów. „Obecnie na pierwszy plan wysuwa się Treblinka, gdzie stoimy przed wieloma ważnymi kwestiami: to nowy budynek muzealno-wystawienniczy, a także nowa wystawa. Bardzo inspirujące odkrycia archeologiczne każą nam na nowo myśleć o przestrzeni Treblinki” - powiedział.
W posiedzeniu rady wzięła udział minister kultury i dziedzictwa narodowego Hanna Wróblewska oraz wiceminister spraw zagranicznych Władysław Teofil Bartoszewski, którzy wręczyli nominacje nowym członkom: dr Havi Dreyfus oraz rabinowi Michaelowi Schudrichowi.
Międzynarodowa Rada Oświęcimska jest organem opiniodawczo-doradczym premiera w sprawach ochrony i zagospodarowania terenów byłego obozu Auschwitz oraz innych miejsc zagłady leżących w granicach Polski. Zrzesza osoby z różnych krajów, w tym byłych więźniów, specjalistów zajmujących się tematyką Holokaustu, przedstawicieli instytucji pamięci i duchownych.
Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 roku, aby więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała także sieć podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów. Do obozu deportowali też około 150 tys. Polaków, z których blisko połowa nie przeżyła. W Auschwitz ginęli też Romowie, jeńcy sowieccy i osoby innej narodowości. (PAP)
