Województwo zachodniopomorskie zajmuje przedostatnie miejsce w Polsce pod względem dostępnych zasobów wód powierzchniowych. O działaniach podejmowanych dla polepszenia tej sytuacji przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie dyskutowano podczas konsultacji społecznych projektu planu przeciwdziałania skutkom suszy (PPSS), które się odbyły we wtorek (8 października) w Szczecinie. W spotkaniu wziął udział Marek Gróbarczyk, minister gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej.
– O skutkach negatywnych suszy chyba nikogo nie trzeba przekonywać – mówił minister. – Szczególnie jest to dotkliwe dla rolnictwa zachodniopomorskiego, ale generalnie dla całej Polski. Nękająca Polskę od kilku lat susza daje się we znaki nie tylko rolnikom. Ma wpływ na zasoby wody pitnej, ale również użytkowej, nie mówiąc już o całej gospodarce wodnej, czyli zasobach wodnych powierzchniowych, skończywszy na żegludze śródlądowej czy rekreacji. Dlatego musimy uruchomić jak najszybciej program, który będzie przeciwdziałał tym skutkom – Program Rozwoju Retencji.
Przemysław Daca, prezes Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, wyjaśnił, że inwestycyjny Program Rozwoju Retencji jest jednym z elementów szerszego planu nazwanego Stop suszy!, a przewiduje 94 inwestycje i zapewnienie 14 mld zł.
– Zachodniopomorskie jest ubogie pod względem dostępnych zasobów wód w rzekach i jeziorach i aby ten stan rzeczy zmienić, musieliśmy podjąć odpowiednie kroki zaradcze – dodał minister Gróbarczyk. – Postawiliśmy przede wszystkim na odnowienie potencjału retencji naturalnej.
Z badań wynika, że zwiększenie retencji gleby tylko o 10 mm daje dodatkowo 100 m sześć. wody przypadającej na hektar.
Marek Duklanowski, dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie, mówił o działaniach Wód Polskich w regionie, mających na celu zatrzymanie i gromadzenie wody.
W PPSS wskazano na Pomorzu Zachodnim siedem inwestycji dotyczących budowy, rozbudowy i przebudowy urządzeń wodnych. Trzy z nich dotyczą przywracania retencji jeziornej i korytowej. Obejmą jeziora: Morzycko, Kościuszki, Kościelne, Korytowo, Raduń, Gągnowo, Trzygłowskie Drugie, rzeki: Stuchowska Struga i Płonia oraz kanały: Jamieński Nurt, Łabędzie Bagno, Ina, Radew (kanał Morgowo, Ina, Radew). Przewidziano też przywrócenie możliwości migracji ryb. Pozostałe cztery związane są ze zwiększaniem retencji zbiornikowej poprzez odbudowę jazów i budowę zbiorników małej retencji.
Minister Gróbarczyk zauważył, że na obecną sytuację wpłynęły zaniedbania poprzednich lat i zła polityka, gdyż dużo inwestycji wykonywano pod kątem walki z powodzią, zaprojektowano zbiorniki suche, które nie retencjonują wody.
– Przyjęliśmy okresy siedmioletnie, czyli tak jak trwa unijna perspektywa budżetowa, bo na realizację tego programu będą wykorzystane środki unijne – powiedział M. Gróbarczyk. – Oczekujemy, że za siedem lat retencjonowanie wody wzrośnie z obecnych 6,5 do 15 proc., ale to i tak jest za mało, w związku z tym ten program cały czas musi być kontynuowany. Naszym celem jest osiągnięcie wskaźnika 30 proc. Mam nadzieję, że wtedy zabezpieczy to Polskę przed wysychaniem.
Małgorzata Stolarska, kierownik projektu Stop suszy!, poinformowała, że konsultacje społeczne potrwają do 15 lutego 2020 r.
– Realizujemy też kampanie społeczne – dodała.
Spotkanie w Szczecinie było ósmym z serii 15 debat w całym kraju. Po konsultacjach projekt PPSS zostanie poddany strategicznej ocenie oddziaływania na środowisko i przyjęty w drodze rozporządzenia ministra.
Szczegółowe informacje na temat PPSS dostępne są na stronach www.stopsuszy.pl i www.konsultacjesusza.pl. Tam też można złożyć wnioski i uwagi.
Tekst i fot. Elżbieta KUBOWSKA