Kilometry przebudowanych ulic i chodników, w tym nowa obwodnica miasta, nowe drogi dla rowerów, termomodernizacje szkół i przedszkoli, nowe place zabaw i rekreacji, nowe budynki mieszkalne, parkingi, nowy Zakład Opieki Długoterminowej i wreszcie – dobiegająca końca realizacja marzenia pokoleń świnoujścian – tunel pod Świną. To tylko niektóre inwestycje prowadzone przez Świnoujście w ciągu kilku ostatnich lat, plasujące to nadmorskie miasto w czołówce samorządów, które zdecydowanie wykorzystały swoją szansę na rozwój i dobrze zainwestowały środki zarówno swoje, jak te pozyskane z Unii Europejskiej.
Co prawda, Świnoujście pod względem liczby mieszkańców jest „dopiero” piąte w województwie zachodniopomorskim, jednak trudno byłoby znaleźć drugie takie w regionie, które we wszelkich rankingach oceniane jest tak wysoko jak właśnie to miasto.
W 2021 r. Świnoujście zajęło I miejsce w kategorii miast na prawach powiatu w rankingu wydatków inwestycyjnych samorządów w latach 2018–2020. Ranking ten organizuje Pismo Samorządu Terytorialnego „Wspólnota”. Średnia wydatków na inwestycje w latach 2018–2020 per capita (czyli w przeliczeniu na jednego mieszkańca) wyniosła 6327,94 zł. Sukces ten miasto powtórzyło także w tym roku. Ranking tym razem objął okres 2019–2021. Średnia wydatków inwestycyjnych Świnoujścia w tym okresie (w przeliczeniu na jednego mieszkańca) wyniosła 9411,93 zł.
Również w 2022 roku Świnoujście zajęło I miejsce w kategorii „Wykorzystanie środków Unii Europejskiej w latach 2014–2021” w ogólnopolskim rankingu organizowanym przez Pismo Samorządu Terytorialnego „Wspólnota”. I zasłużenie, bo w latach 2014–2021 miastu udało się pozyskać ze środków zewnętrznych aż ponad milion euro! W tym z samych środków unijnych niemal 969 mln euro.
Nagrody otrzymały również konkretne inwestycje. Tylko w tym roku Kompleks Sportowy Uznam Arena przy ulicy Gdyńskiej wygrał 26. edycję Ogólnopolskiego Konkursu Modernizacja Roku & Budowa XXI wieku w kategorii obiekt sportowy. A Promenada Zdrowia została nagrodzona Gwiazdą Turystyki w kategorii „Najlepsza przestrzeń turystyczna województwa zachodniopomorskiego”.
Największą w historii miasta inwestycją jest bez wątpienia budowa tunelu, który w końcu połączy na stałe wyspy Uznam i Wolin. Najpoważniejszą nie tylko jeśli chodzi o samą budowę, ale także zaangażowanie finansowe miasta. Z własnego budżetu Świnoujscie wyda na tunel ponad 130 mln złotych. Reszta – 85 procent – pochodzi ze środków unijnych.
– Współfinansowanie tej inwestycji ze środków miasta było jedynym wyjściem, abyśmy wybudowali stałe połączenie – mówi Prezydent Świnoujścia Janusz Żmurkiewicz i dodaje: – Tunel to przede wszystkim ulga dla mieszkańców, którzy codziennie muszą stać w kolejkach, aby przeprawić się z jednej wyspy na drugą: do pracy, do lekarza itp. Ale także dla wszystkich, których dotąd w przyjeździe do Świnoujścia odstraszało kilkugodzinne nawet stanie w kolejce na prom. To także zdecydowana poprawa dostępności naszego miasta dla inwestorów. Myślę, że nie będzie przesadą, jeśli powiem, że podobnie jak morze jest naszym oknem na świat, tak tunel będzie oknem na Polskę.
Budowa tunelu jest już na ukończeniu. Jak zapewnia wykonawca, konsorcjum PORR/Gülermak, do połowy kwietnia mają zakończyć się odbiory ze Strażą Pożarną itp. służbami. A w maju tunelem przejadą już pierwsze pojazdy.
Skutki kryzysu i inflacji nie ominęły jednak także Świnoujścia. Prezydent Janusz Żmurkiewicz przyznaje, że przyszłoroczny budżet miasta to najtrudniejszy, jaki przyszło mu wraz ze skarbnikiem konstruować.
– Przez wiele lat, inwestując, korzystaliśmy z dobrej koniunktury. Będzie to procentować jeszcze bardzo długo dobrze zaprojektowaną infrastrukturą, której nie mają inne samorządy, ale dziś mamy do czynienia z trudnym ekonomicznie czasem – mówi Janusz Żmurkiewicz. – Wzrosły koszty utrzymania szkół, żłobka, przedszkoli, obiektów sportowych, nawet parków. Wszystko to kosztuje coraz więcej. W efekcie zmian w prawie spadły dochody miasta pochodzące z PIT. Łączny ubytek w PIT w latach 2019–23 dla naszego miasta to 62 657 529 zł. Zamiast tych pieniędzy mieliśmy otrzymać od rządu rekompensaty. I owszem, były. W wysokości 17 909 586 zł. Oznacza to, że do kasy miasta nie wpłynęło w tym czasie 44 747 943 zł. Co moglibyśmy zrobić za takie pieniądze? Ile ulic zmodernizować? Jakie inwestycje zaplanować? Mógłbym długo wyliczać. Dlatego 2023 rok to przede wszystkim rok dokończenia tych inwestycji, które już trwają oraz tych, na które miasto pozyskało środki zewnętrzne. Oprócz tej największej – budowy stałego połączenia pomiędzy wyspami Uznam i Wolin – dużą część środków przeznaczonych na inwestycje pochłonie budowa systemu zarządzania ruchem w mieście.
Podstawowym celem systemu zarządzania ruchem będzie poprawa warunków ruchu ulicznego, w tym pojazdów lokalnego transportu publicznego. Inteligentny system zarządzania ITS będzie miał na celu „rozprowadzenie” ruchu pojazdów wyjeżdżających z tunelu po stronie wyspy Uznam. Świetlne komunikaty będą informować kierowców m.in. o najbliższych parkingach i liczbie wolnych na nich miejsc, aktualnej ofercie komunikacji miejskiej, będzie też informacja świetlna o najbliższych połączeniach z konkretnego przystanku, najszybszej trasie dojazdu do Dzielnicy Nadmorskiej itp.
Uruchomienie systemu ITS ma bezpośredni związek z przewidywanym zwiększeniem ruchu w Świnoujściu ze względu na oddanie do użytku tunelu pod Świną łączącego bezpośrednio prawą i lewą stronę miasta.
Bezpośredni związek z tunelem ma również budowa odcinkowego pomiaru prędkości w samym tunelu. Ma to przeciwdziałać łamaniu przepisów dot. prędkości i tym samym stwarzaniu niebezpiecznych sytuacji w samym tunelu.
Kolejna drogowa inwestycja to rozpoczęcie budowy obwodnicy zachodniej miasta, która obejmie ulice 11 Listopada i Karsiborską, budowa nowego odcinka drogi łączącej ulicę Barlickiego z drogą krajową nr 3 (Warszów) oraz rozbudowa samej ulicy Barlickiego.
W przyszłym roku miasto zamierza także rozpocząć budowę nowej promenady wzdłuż ulicy Uzdrowiskowej, tzw. promenadę leśną. To będzie jedna z tych inwestycji, na które miasto dostało dofinansowanie ze środków zewnętrznych. Dokładnie 5 mln złotych z rządowego funduszu Polski Ład: Programu Inwestycji Strategicznych „Polskie Uzdrowiska”. Promenada będzie przedłużeniem już istniejącej i swego rodzaju klamrą zamykającą obecne promenady biegnące wzdłuż wydm.
Z racji tego, że będzie biegła wzdłuż istniejących drzew, zostanie zaprojektowana tak, aby w jak najmniejszym stopniu ingerować w przyrodę. Ścieżka będzie wić się wśród drzew, tworząc meandry z miejscami do odpoczynku aż do ostatniego wejścia na plażę przy symbolu Świnoujścia – Wiatraku. Zachowany w ten sposób pas zieleni ma stanowić bufor pomiędzy drogą i nowymi inwestycjami wzdłuż ul. Uzdrowiskowej.
To tylko część tych największych inwestycji (o wartości powyżej 1 mln złotych), które miasto zaplanowało na 2023 rok. W sumie w budżecie zapisano na nie prawie 45 mln złotych (bez tunelu). Ale oczywiście w budżecie znalazły się środki także na te mniejsze, jak chociażby remonty i modernizacje w placówkach oświatowych.