Admirał Józef Unrug był wyjątkowym oficerem, wielkim patriotą i wychowawcą pokoleń marynarzy, współtwórcą polskiej Marynarki Wojennej. Niedawno – 7 października – minęła 140. rocznica jego urodzin. Postać admirała Unrug przybliży w najbliższy poniedziałek (28 bm.) Ludmiła Kopycińska w Centrum Kultury Euroregionu Stara Rzeźnia w Szczecinie. Początek o godz. 18. Będzie to 42. spotkanie z cyklu „Historia polskiej gospodarki morskiej i szkolnictwa morskiego”. Można w nim uczestniczyć także w trybie online (na Facebookowym profilu Starej Rzeźni).
– Słowami admirała Józefa Unruga: „Zapomniałem języka niemieckiego 1 września 1939 roku” pozwolę sobie rozpocząć kolejne spotkanie z mojego cyklu, na które bardzo serdecznie zapraszam – zapowiada prelegentka, która od ponad 34 lat jest przewodnikiem miejskim PTTK, a 35 lat pracowała w porcie szczecińskim. – W tym roku minęła 140. rocznica urodzin admirała. Pragnę przybliżyć postać tego niezwykłego człowieka o wielkich zasługach, który był nie tylko znanym i cenionym dowódcą polskiej floty do 1939 roku, ale i wielkim patriotą. Polakiem został z wyboru. W dniach 1 – 2 października 2018 roku odbył się uroczysty państwowy pogrzeb admirała Józefa Unruga. Jego szczątki wraz ze szczątkami żony Zofii Unrug złożono w Kwaterze Pamięci na gdyńskim Oksywiu. Trzeba podkreślić, że uroczystość pogrzebowa była symbolicznym dopełnieniem jego woli, zgodnie z którą pragnął spocząć na ojczystej ziemi wraz ze swoimi towarzyszami broni.
Józef Unrug przyszedł na świat pod Berlinem. W czasie I wojny światowej służył w niemieckiej marynarce wojennej, ale w 1919 roku, po odzyskaniu niepodległości, na stałe się związał z Wojskiem Polskim. Kiedy wybuchła II wojna światowa, bohatersko dowodził obroną Wybrzeża. Po kapitulacji otrzymał propozycję służby w niemieckiej flocie, ale z niej nie skorzystał. Choć doskonale znał język wroga, ku zdumieniu parlamentariuszy zażądał tłumacza. Wzięty do niewoli, resztę wojny spędził w obozach jenieckich, skąd po jej zakończeniu udał się do Wielkiej Brytanii. Chociaż tamtejszy rząd przyznał mu emeryturę, Unrug – solidaryzując się z tysiącami żołnierzy walczących po stronie aliantów, którzy takich świadczeń nie otrzymali – odmówił jej przyjęcia. Zmarł w 1973 roku we Francji. Pośmiertnie otrzymał stopień admirała floty.
Dodajmy, że od połowy października do końca tego roku na pl. Zgody w Szczecinie można oglądać wystawę pt. „Admirał Józef Unrug – dowódca i wychowawca”, upamiętniającą tego wyjątkowego oficera, wielkiego patriotę i wychowawcę pokoleń marynarzy, współtwórcę polskiej Marynarki Wojennej. Wystawą powstała z inicjatywy Instytutu Pamięci Narodowej Oddziału w Szczecinie w związku ze 140. rocznicą urodzin dowódcy Floty polskiej Marynarki Wojennej adm. Józefa Unruga. Na ekspozycję składają się unikatowe fotografie, przybliżające jego sylwetkę w okresie młodzieńczym, podczas służby w polskiej Marynarce Wojennej w odrodzonej Rzeczypospolitej, udział jako dowódcy Floty w obronie Wybrzeża po wybuchu wojny oraz powojenne losy na emigracji.
– Admirał Józef Unrug był jednym z ojców polskiej Marynarki Wojennej i wychowawcą pokoleń polskich marynarzy – powiedział podczas wernisażu dyrektor szczecińskiego Oddziału IPN Krzysztof Męciński, który otworzył wystawę. – O tej postaci powinniśmy pamiętać zwłaszcza w Szczecinie, mieście związanym z gospodarką morską. Na tej wystawie po raz pierwszy publikujemy fotografie z prywatnego archiwum mieszkającej dziś we Francji rodziny admirała. Zachęcam do zapoznania się z tą historią.
Na potrzeby projektu zainicjowano rozległą kwerendę materiałowo-źródłową, zarówno w krajowych (IPN, Muzeum Miasta Gdyni, Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni, Narodowym Archiwum Cyfrowym i Polskiej Agencji Prasowej), jak i zagranicznych ośrodkach archiwalnych (Bibliotece Kongresu w Waszyngtonie, Holenderskim Instytucie Historii Wojskowości czy Imperial War Museum w Londynie).
Wystawę „Admirał Józef Unrug – dowódca i wychowawca” IPN po raz pierwszy zaprezentował podczas obchodów Święta Marynarki Wojennej w Świnoujściu w czerwcu br.
(ek)
