Poprawa dostępu do portu w Szczecinie w rejonie Kanału Dębickiego i Basenu Kaszubskiego to obecnie dwie flagowe inwestycje Zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście. Chodzi o dostosowanie kluczowych nabrzeży do przyjmowania i sprawnej obsługi jednostek o większym zanurzeniu i większej ładowności niż obecnie. Akweny portowe uzyskają głębokość 12,5 m, czyli taką samą jak modernizowany właśnie tor wodny Świnoujście – Szczecin. Roboty budowlane już trwają, a ich zakończenie planowane jest na drugą połowę 2023 roku.
– W porcie Szczecin prowadzimy przedsięwzięcia związane z pogłębieniem toru wodnego do 12,5 m – przypomina Krzysztof Urbaś, prezes ZMPSiŚ SA. – Choć samo pogłębienie toru jest zadaniem leżącym w gestii Urzędu Morskiego w Szczecinie, to rolą Zarządu Portu jest dostosowanie portowych nabrzeży w Szczecinie do nowych parametrów toru. Wraz z tą inwestycją do portu w Szczecinie wkracza nowa jakość. Kolejne nabrzeża to kolejne terminale i dalsze zwiększanie potencjału przeładunkowego, a co za tym idzie, większa ilość obsługiwanych towarów.
Umowy z wykonawcami podpisano w październiku minionego roku. Następnie wykonano szereg prac przygotowawczych.
Zadanie pod nazwą „Poprawa dostępu do portu w Szczecinie w rejonie Kanału Dębickiego” realizuje sopocka grupa NDI. Obecnie zagłębiane są wielkie stalowe rury, które wzmocnią przebudowywane nabrzeża Czeskie i Słowackie. Pierwsze zostały już osadzone w dnie na nabrzeżu Czeskim.
– Rury pogrążane są za pomocą wibromłota – mówi Piotr Arabczyk, dyrektor kontraktu z firmy NDI, generalnego wykonawcy prac. – Na tej konstrukcji budowane będzie nowe nabrzeże, które posłuży do przeładunku towarów. To pierwszy etap budowy, w którym powstanie 316,5 m nabrzeża Czeskiego.
Docelowo zostanie zamontowanych aż 9600 ton rur o średnicy 0,914 i 0,813 m. Mają długość od 18 do 21 m.
Nabrzeża Czeskie i Słowackie zostaną rozebrane i ponownie wybudowane. Ich łączna długość wynosi nieco ponad 1 km. W tej chwili trwa rozbiórka nabrzeża Czeskiego wraz z rampą ro-ro.
Po drugiej stronie Kanału Dębickiego wykonano już drogę technologiczną wraz z placami składowymi wzdłuż przyszłych nabrzeży Norweskiego i Duńskiego. Wkrótce zaś rozpoczną się roboty przygotowujące pola odkładu na Ostrowie Mieleńskim.
– Pole odkładu na wyspie Ostrów Mieleński zaczniemy budować na przełomie kwietnia i maja – zapowiada Piotr Arabczyk. – Posłuży ono do magazynowania całego urobku, który będzie czerpany z dna Kanału Dębickiego specjalnymi rurociągami. Prace czerpalne chcielibyśmy rozpocząć na koniec tego roku.
Inwestycja, której wykonawcą jest NDI, obejmuje m.in. przebudowę nabrzeży Czeskiego i Słowackiego wraz z modernizacją infrastruktury technicznej na bezpośrednim ich zapleczu i przystosowanie ich do głębokości technicznej 12,5 m. Ponadto powstanie ponad 1 km zupełnie nowych nabrzeży: Norweskiego i Duńskiego. Poszerzony zostanie także Kanał Dębicki do 200 m (obecnie ma 120 m) – poprzez wybranie mas ziemnych na całym odcinku zachodniego brzegu Ostrowa Grabowskiego oraz pogłębienie basenu do głębokości technicznej 12,5 m. NDI również umocni dno: tzw. materac betonowy zabezpieczy nabrzeża przed skutkami ruchu śrub okrętowych statków. Powstanie też pole odkładu urobku wydobytego podczas robót czerpalnych, szacuje się, że będzie go łącznie ok. 1,5 mln m sześc.
Projekt „Poprawa dostępu do portu w Szczecinie w rejonie Kanału Dębickiego” jest współfinansowany ze środków z Unii Europejskiej z Funduszu Spójności w ramach programu operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Koszt prac to 343,1 mln złotych. Nadzór nad projektem pełni firma Sweco.
Generalnym wykonawcą drugiej inwestycji, czyli „Poprawy dostępu do portu w Szczecinie w rejonie Basenu Kaszubskiego”, jest gdańska Korporacja Budowlana Doraco.
Działania w tej części portu rozpoczęto jednocześnie na kilku frontach robót przewidzianych do realizacji w pierwszym etapie. Obejmują one przebudowę nabrzeża Chorzowskiego i Gliwickiego Uskok, prace związane z zalądowaniem Basenu Noteckiego i budową nowego nabrzeża Zamykającego, budowę nowego nabrzeża Dąbrowieckiego wraz z przystanią dalbową, obudowę narożników wysp Ostrów Mieleński i Mieleńska Łąka oraz częściowe prace czerpalne przy nabrzeżach Basenu Kaszubskiego do głębokości 12,5 m. Prace czerpalne poprzedzone są sondażami i robotami oczyszczeniowymi dna z ferromagnetyków. W etapie tym powstanie ok. 400 m nowych nabrzeży, a kolejne blisko 400 m przejdzie modernizację.
– Celem etapowania prac jest umożliwienie stałej eksploatacji pozostałych nabrzeży w Basenie Kaszubskim, które mają swój znaczący udział w ilości przeładunków w porcie Szczecin – mówi Karol Zduńczyk, prezes Doraco. – Dlatego kolejne nabrzeża – Chorzowskie Uskok oraz Katowickie wraz z częścią dalbową – będą przebudowywane w ramach tego samego zadania inwestycyjnego, ale dopiero po oddaniu do użytkowania nabrzeży zrealizowanych w pierwszym etapie robót.
W marcu na nabrzeże Chorzowskie dostarczono 93 gigantyczne stalowe pale rurowe, które w pierwszej kolejności posłużą do zabezpieczenia przebudowywanego nabrzeża Chorzowskiego, a w dalszej będą stanowiły zasadniczy element konstrukcyjny tzw. palościanki nabrzeży. Łącznie na realizowanym obszarze zamontowanych zostanie 4600 ton rur. Pierwsze stalowe pale o długości 24 m i średnicy 1,016 m planowo miały zostać osadzone w dnie na nabrzeżu Chorzowskim w tym samym miesiącu, jednak saperzy-nurkowie w trakcie prac podwodnych rozpoznali w tym miejscu amerykańską bombę lotniczą o masie powyżej 250 kg. Niezwłocznie powiadomiono o tym obiekcie odpowiednie służby, w tym specjalistyczne jednostki Marynarki Wojennej, które przejęły go i wyznaczyły strefy bezpieczeństwa do czasu jego przemieszczenia i unieszkodliwienia. Po tej operacji jednostki pływające wykonawcy mogły wrócić do prac przy nabrzeżu Chorzowskim. Po oczyszczeniu dna z ferromagnetyków ekipa Doraco planuje rozpoczęcie pogrążania pali palościanki, na których zostanie posadowione całkowicie przebudowane nabrzeże Chorzowskie.
Łączna długość przebudowywanych i nowych nabrzeży oraz obudów brzegów wynosi ok. 2 km.
Obecnie prowadzone są prace związane z zabezpieczeniem i demontażem nabrzeża Chorzowskiego i Gliwickiego Uskok, zaś na północnym końcu Basenu Kaszubskiego trwa budowa nowego nabrzeża Dąbrowieckiego. Wykonano wykop wstępny i pierwsze gniazda pali formowanych w gruncie, które pozytywnie przeszły badania ciągłości i będą poddane jeszcze w kwietniu próbnym obciążeniom statycznym. W rejonie tym ulokowano zaplecze biurowe i socjalne Doraco wraz z placami składowymi na zapleczu nabrzeża Dąbrowieckiego.
Następnie firma przystąpi do budowy nasypów w Basenie Noteckim (z piasku pozyskanego z robót czerpalnych), podpierających istniejące nabrzeża przed rozpoczęciem ich częściowej rozbiórki. Po wykonaniu nowych odcinków kanalizacji deszczowej wraz z urządzeniami podczyszczającymi zespół rozpocznie prace przy nowym nabrzeżu Zamykającym i zalądowianie Basenu Noteckiego piaskiem z kolejnego etapu robót czerpalnych.
Działania rozpoczną się również na wyspach Mieleński Ostrów i Mieleńska Łąka. Będą tu prowadzone roboty związane z obudową brzegów w postaci ścianki szczelnej, kotwionej mikropalami i zwieńczonej oczepem żelbetowym – z uwagi na poszerzenie i pogłębienie obrotnicy dla statków, której średnica wyniesie 300 m.
Doraco w ramach całej inwestycji przebuduje nabrzeża: Chorzowskie, Chorzowskie Uskok, Gliwickie Uskok i Katowickie oraz wybuduje dwa zupełnie nowe: Dąbrowieckie i Zamykające. Pogłębi też Basen Kaszubski wraz z obrotnicami dla statków do głębokości technicznej 12,5 m. Dno nabrzeża Chorzowskiego Uskok przy rampie ro-ro zostanie umocnione tzw. materacem gabionowym. Realizację uzupełnią prace związane z przebudową układów kolejowych i drogowych oraz modernizacją sieci (wodociągowych, kanalizacyjnych, elektroenergetycznych i teletechnicznych).
Projekt „Poprawa dostępu do portu w Szczecinie w rejonie Basenu Kaszubskiego” również jest współfinansowany ze środków z UE z Funduszu Spójności w ramach programu operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Koszt prac to blisko 223 mln złotych. Nadzór nad projektem pełni spółka SMCE Europe.
Zakończenie robót zarówno w rejonie Kanału Dębickiego, jak i Basenu Kaszubskiego powinno nastąpić w drugiej połowie 2023 roku.
(ek)
