Jednym z wydarzeń towarzyszących III Międzynarodowemu Kongresowi Morskiemu jest debata odrzańska. W czwartek (11 czerwca) na spotkaniu pod hasłem „Odra szlakiem rozwoju” dyskutować będą polscy, niemieccy, czescy i słowaccy przedstawiciele życia gospodarczego i politycznego.

Okołokongresowa dyskusja dotycząca Odrzańskiej Drogi Wodnej odbywa się po raz drugi. W zeszłym roku miała formę warsztatów pod nazwą „Międzynarodowa droga wodna E30 - Odra stymulatorem rozwoju gospodarczego przyległych regionów w aspekcie międzynarodowym”. Organizatorem, podobnie jak tegorocznej debaty odrzańskiej, była Rada Interesantów Portu Szczecin. Warsztaty współorganizował Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście.

Warto zaznaczyć, że zagadnienia związane z transportem śródlądowym są obecne także w kongresowych dyskusjach panelowych. W tym roku poświęcono im część I panelu dotyczącego portów. Dzień przed debatą (10 czerwca) omówiono temat „Rola żeglugi śródlądowej w korytarzach transportowych”, a następnie „Uwarunkowania rozwoju korytarzy transportowych północ-południe na przykładzie korytarza CETC – perspektywy regionów”.

- Podczas czwartkowej debaty zostaną poruszone takie zagadnienia, jak finansowanie inwestycji w żegludze śródlądowej, projekty Ostrawa-Kędzierzyn Koźle i Dunaj-Odra-Łaba, koordynacja inwestycji związanych z żeglugą śródlądową, rozbudowa infrastruktury przy modernizacji, rola korytarza środkowoeuropejskiego, polsko-niemieckie porozumienie graniczne, nowa podnośnia w Niederfinow czy połączenie Berlin – Szczecin – Bałtyk - zapowiedziała Monika Żaboklicka, sekretarz RIPS.
Nie da się ukryć, że wielu przedsiębiorców wiąże duże nadzieje z przywróceniem transportu na Odrze (i nie tylko). To szansa m.in. dla zespołu portów Szczecin i Świnoujście. W latach 70. i 80. ub. wieku Odrą - od Kanału Gliwickiego do Świnoujścia - transportowano rocznie nawet do 10 mln ton ładunków masowych i tzw. gabarytów. Później, głównie z powodu pogorszenia warunków na środkowym odcinku rzeki, żegluga zaczęła zanikać. Mimo zachęt ze strony Unii Europejskiej, promującej ten rodzaj transportu jako ekologiczny, tani i bezpieczny, na razie nie udało się właściwie wykorzystać potencjału Odry. Podobnie jak inne polskie rzeki, jest zaniedbana i wymaga wielu inwestycji.

Najwyższa Izba Kontroli w ubiegłorocznym raporcie wytknęła, że w latach 2007-2013 unijne środki pozyskane na rozwój infrastruktury śródlądowego transportu wodnego stanowiły niespełna pół procenta kwoty przewidzianej na wszystkie projekty transportowe.

Spośród polskich dróg wodnych odrzańska uznawana jest za najbardziej perspektywiczną dla odrodzenia żeglugi śródlądowej. Aby przywrócić Odrze rangę ważnego szlaku transportowego, należy poprawić jej żeglowność, zwłaszcza w miejscach największych wypłyceń. Czekają na to porty, armatorzy śródlądowi, stocznie rzeczne i wiele firm chcących korzystać z transportu wodnego. Oprócz polskich przedsiębiorców są tym szczególnie zainteresowani także Czesi i Słowacy.

Żeglowna Odra, wraz z kanałami Odra-Havela, Gliwickim i Odra-Szprewa oraz planowanym Dunaj-Odra-Łaba, może utworzyć – poprzez porty śródlądowe oraz morsko-rzeczny zespół Szczecin-Świnoujście – efektywną i rozległą sieć śródlądowych dróg wodnych, łączących Bałtyk z zachodnią, środkową, południową i południowo-zachodnią częścią Europy.

Odra jest też ważnym elementem szlaku wodnego z Berlina, poprzez Szczecin, do Bałtyku. Drogę tę, mającą duże znaczenie turystyczne, promuje stowarzyszenie pod nazwą Transgraniczny Klaster szlak wodny Berlin-Szczecin-Bałtyk. Przedstawiciele tej organizacji będą również obecni na kongresie i debacie odrzańskiej. Warto zaznaczyć, że klaster ten popularyzuje m.in. walory przyrodnicze i krajoznawcze wspomnianego szlaku. W 2014 roku w ogólnopolskim konkursie zorganizowanym przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska uznanie zyskały jego dwa projekty: „Międzyodrze - Labirynty Dolnej Odry” (pierwsze miejsce) oraz „Zalew Szczeciński - Zielona Laguna” (czwarte miejsce).

- W 2012 roku zostaliśmy laureatem ogólnopolskiego konkursu o tytuł Lidera Partnerstwa Naturowego w województwie zachodniopomorskim - dodaje Zbigniew Zbroja, prezes stowarzyszenia TK-BSzB. - W latach 2013-2014 zorganizowaliśmy 12 warsztatów tematycznych dla osób chcących prowadzić działałność gospodarczą na obszarach prawnie chronionych, w tym Natura 2000. Pod koniec ubiegłego roku wydaliśmy mapę „Międzyodrze - Labirynty Dolnej Odry”. Obecnie kontynuujemy cykl warsztatów i wyjazdów do obszarów przyrodniczych. Pokazujemy, że program Natura 2000 nie jest zakazem, ale promocją miejsc szczególnie atrakcyjnych przyrodniczo. ©℗ (ek)
NZ:

Budowę nowej podnośni statków w niemieckim Niederfinow zwiedzali podczas ostatniego wyjazdu uczestnicy warsztatów organizowanych przez Transgraniczny Klaster szlak wodny Berlin-Szczecin-Bałtyk.