23 maja 2023 roku, uchwałą Rady Miasta Szczecin skwer u zbiegu ulic Adama Mickiewicza, Henryka Sienkiewicza i Wojciecha Korfantego otrzymał nazwę „skwer Romana Kużaka”, jednej z ofiar szczecińskiej rewolty robotniczej, która...
W grudniu 1970 r. doszło do jednych z najtragiczniejszych wydarzeń w powojennej historii Polski. Przeciwko zdesperowanym ludziom, którzy zaprotestowali, bo władza przed świętami Bożego Narodzenia drastycznie podniosła ceny, co się wiązało z nagłym spadkiem...
Wprowadzenie stanu wojennego 13 grudnia 1981 r. Głównym punktem oporu przeciwko władzy miała być Stocznia Szczecińska im. Adolfa Warskiego. W nocy 13 grudnia 1981 r. na terenie stoczni znaleźli się niektórzy członkowie Zarządu...
10 grudnia 1956 r. miały miejsce poważne rozruchy w Szczecinie. Zarzewiem niepokojów była interwencja milicji u zbiegu al. Wojska Polskiego i pl. Przyjaźni Polsko-Radzieckiej, gdzie doszło do awantury między pijanym mężczyzną a milicjantami, którzy...
Odzyskanie niepodległości w 1918 r. czasami bywa nazywane cudem niepodległości. Po ponad 120 latach, które minęły od momentu trzeciego rozbioru Polski i jej likwidacji z mapy Europy, odrodzenie się tego państwa można było traktować jako przykład „cudownego...
Rozbrajanie żołnierzy zaborczych armii, zwłaszcza Niemców, wbrew obiegowym opiniom, nie zawsze przychodziło Polakom łatwo i bez strat. Było ono prowadzone nie tylko na Podlasiu, na którym przebywały jednostki etapowe niemieckiego Frontu Wschodniego (Inspekcja...
Karol Bunsch był jednym z wielu młodych ludzi swego pokolenia, dla których I wojna światowa stała się początkiem zbrojnej walki o wolną Polskę, kontynuowanej potem m.in. w bojach z Sowietami. Szereg epizodów z życia Bunscha w latach 1915–1920 można odnaleźć...
Nie ulega wątpliwości, że przez cały okres zaborów Kościół katolicki wspierał niepodległościowe aspiracje narodu polskiego. Czynił to począwszy od siedzib arcybiskupów, poprzez poszczególne dekanaty aż do niewielkich parafii. Duchowni wspierali polską...
Dobiegała końca Wielka Wojna 1914–1918. Wycieńczenie zaborców Polski kilkuletnimi krwawymi walkami na frontach I wojny światowej dawało szansę na rychłe odzyskanie przez nią niepodległości po 123 latach niewoli. Jako symboliczna data tego wydarzenia przyjęty...
W połowie lat 30. XX w. działający w ramach armii niemieckiej Instytut Badawczy ds. Historii Wojen i Wojska rozpoczął zbieranie materiałów dotyczących tzw. upadku niemieckich rządów w Warszawie w listopadzie 1918 r. W polskiej perspektywie proces rozbrajania...
Nikt dokładnie nie wie, ilu ich było tych imiennych i bezimiennych bohaterów, którzy walczyli o wolną i niepodległą Polskę. Część z nich po II wojnie światowej znalazła swój nowy dom w Szczecinie, tu żyli, pracowali, zmarli. Swoją bohaterską postawą zasłużyli...
Koniec pierwszej wojny światowej przyniósł nowy ład Europie i zmiany na mapie politycznej Starego Kontynentu. Upadły Austro-Węgry i Niemcy, rewolucja w Rosji (1917 r.) dała zwycięstwo bolszewikom, powstały nowe niepodległe państwa, w tym Polska. Granice...
W marcu 1945 r. Szczecin (wtedy Stettin) został przez dowództwo niemieckie ogłoszony twierdzą. W mieście znajdowało się kilka tysięcy żołnierzy niemieckich przygotowujących się do jego obrony. Do miasta zbliżała się 65. Armia 2. Frontu Białoruskiego pod...
Przejęcie miasta przez polską administrację od komendantury sowieckiej nie oznaczało opuszczenia go przez jednostki Armii Czerwonej (Radzieckiej). Garnizon na stałe pozostał na miejscu, a w rękach „bratniej” armii nadal znajdował się port oraz stocznia...
W powszechnym odbiorze synonimem czarnego czwartku jest 17 grudnia 1970 roku w Gdyni, kiedy wczesnym rankiem wojsko zaatakowało robotników idących do pracy w Stoczni im. Komuny Paryskiej. Padli zabici i ranni, a potem ulicami miasta przeszła demonstracja...
„Wesoła była, szczęśliwa raczej, zawsze była zadowolona, uśmiechnięta. Chciała koniecznie wyjechać na wieś. Chciała na wsi konie hodować, te konie ją tak bardzo interesowały. Ale nic z tego nie wyszło…” – opowiadał Bolesław Kowalczyk, brat 16‑letniej...
Powołanie do wojska działaczy związkowych i opozycyjnych władze oceniły jako kolejny sukces w rozprawie z opozycją. W dokumentach odnotowywano, że „przeciwnik polityczny poniósł poważną klęskę polityczną i prestiżową"...
Represyjne powołanie działaczy „Solidarności” i opozycji politycznej do odbycia służby wojskowej w latach 1982–1984 pozostaje jedną z ostatnich „białych plam” najnowszej historii Polski. Bardzo niewielka jest wciąż wiedza o tym, że w czasach Polski Ludowej...
Pobór do wojska jako ukryta forma internowania 1982–83 r.
Do 4. Łużyckiej Brygady Saperów stacjonującej w Gorzowie Wlkp. powołano 84 osoby pochodzące z ówczesnych województw: jeleniogórskiego, kieleckiego, wałbrzyskiego, wrocławskiego i zielonogórskiego. Nie...