Głośnym tematem pozostaje sprawa leżącego na dnie Kanału Piastowskiego w Świnoujściu tallboya, czyli pięciotonowej brytyjskiej bomby lotniczej. W połowie października nastąpi neutralizacja potężnego niewybuchu. Będzie to największa w powojennej historii naszej Marynarki Wojennej operacja tego typu.
Skąd ta gigantyczna bomba wzięła się na dnie świnoujskiego kanału? Wszystko wskazuje na to, że została zrzucona podczas nalotu na ciężki krążownik „Lützow” pod koniec II wojny światowej, 16 kwietnia 1945 roku. Tego dnia na jednostkę zrzucono jednak więcej tego typu bomb gigantów. Bombardowania dokonały lancastery z 617. Dywizjonu RAF. Szczegółowo nalot na niemiecki krążownik opisał Piotr Laskowski, gospodarz Fortu Zachodniego, w książce „Nalot na Lützowa”. Pierwszy tallboy został zrzucony na inny okręt na kanale, drugi trafił w jednostkę, trzeci wybuchł obok okrętu, a czwarty – prawdopodobnie – trafił w cel. Piąta bomba tego typu wedle relacji załogi kolejnego z lancasterów spadła 450 jardów przed celem. Szósty tallboy wpadł w kłęby dymu, ale widać było potężną eksplozję. Siódme uderzenie było niecelne. Ósma bomba spadła 50 jardów za krążownikiem, a dziewiąta obok jednostki. Również dziesiąty tallboy eksplodował 50 jardów za celem, a jedenasty 100 jardów od celu. Dwunasty tallboy mógł uderzyć w rufę, ale załoga znowu nie mogła potwierdzić tego na pewno ze względu na dym. Jeden z lancasterów został trafiony przez artylerię i w drodze powrotnej „pozbył się” bomby, zrzucając na pobliską wieś. Czternasty tallboy wybuchł 25 jardów od celu. W trakcie nalotu pozostałe lancastery zrzuciły także bomby o wadze 454 kg. Na początku maja 1945 roku uszkodzony krążownik został zniszczony i porzucony przez Niemców. Po wojnie wrak „Lützowa” wydobyli Rosjanie. Został zatopiony na Morzu Bałtyckim latem 1947 roku w czasie eksperymentu z użyciem nowych bomb lotniczych. Jednym ze śladów nalotu na krążownik pozostaje tylny statecznik lancastera na wyspie Karsibór, symboliczna mogiła i pomnik brytyjskich lotników, których lancaster został zestrzelony i którzy zginęli podczas akcji.
BaT
