Po trwającej dwa lata przerwie, spowodowanej pandemią, ośrodek Fundacji wannseeFORUM w Berlinie organizuje w drugiej połowie lipca tygodniowe Letnie Międzynarodowe Warsztaty Artystyczne (International Summer Workshop 2022). Realizuje je wspólnie z partnerami z trzech państw.
Są to: Gymnázium Rožnov pod Radhoštěm w Czechach, Centro de Investigación Flamenco z Telethusy w Hiszpanii, Młodzieżowy Dom Kultury z Torunia i Dom Kultury 13 Muz ze Szczecina.
Do udziału w warsztatach zaproszono sześćdziesięcioro uczestników w wieku od 17. do 26. lat z Czech, Hiszpanii, Niemiec i Polski. Będą uczestniczyć w codziennych zajęciach tanecznych, teatralnych, fotograficznych, filmowych i muzycznych, w wycieczce po Berlinie i dyskusjach. Przewidziano też prezentacje kultury poszczególnych krajów. Warsztaty zakończą się przedstawieniem prac, które zostaną podczas nich wykonane.
W spotkaniu weźmie udział grupa szczecińsko-gryfińska: aktorzy Teatru Uhuru, uczniowie szczecińskich szkół średnich i studenci.
Dom Kultury 13 Muz jest po raz drugi partnerem ze strony polskiej. Polskim koordynatorem projektu jest Janusz Janiszewski, instruktor z Domu Kultury 13 Muz.
Fundacja wannseeFORUM aktywnie uczestniczy w akcjach pomocy Ukrainie i uchodźcom z Ukrainy, przebywającym w Niemczech.
(b.t.)
* * *
Ośrodek Fundacji wannseeForum mieści się w dawnej posiadłości Elisabeth i Carla Joergerów, zbudowanej w latach 1906-08 w duchu marchijskich domów rodowych z początku XVIII wieku, przeznaczonych dla przemysłowców. Carl Joerger był znanym bankierem. Posiadłość zaprojektowała znana wówczas firma architektoniczna Breslauer & Salinger, inspirując się pomysłami Paula Mebesa (1872-1938), wybitnego architekta, twórcy m.in. budynków i osiedli mieszkaniowych w berlińskich dzielnicach Zehlendorf, Steglitz, Pankow, Schöneberg, Kreuzberg. Jest to stylowa willa z atrium, duży park i powozownia. Znajduje się w pobliżu jeziora i promenady. W czasach nazistowskich Paul Mebes został usunięty z organizacji architektów i znacznie ograniczył swoją działalność.
O nawiązaniach do jego pomysłów architektonicznych w Poznaniu i Szczecinie pisał m.in. szczeciński historyk sztuki Piotr Kubiak. Współpracownikiem Mebesa był urodzony w Szczecinie projektant m.in. gmachów radia Walter Borchard (1887-1948).
Alfred Breslauer (1866-1954) projektował m.in. budynek, w którym mieści się znana Polska Apteka w Berlinie. Był pochodzenia żydowskiego, zmarł na emigracji w Szwajcarii. Jego szwagier i wspólnik Paul Salinger (1865-1942), również znany architekt, też był niemieckim Żydem. W 1942 roku, gdy miał 77 lat, został przez nazistów razem z żoną deportowany do Theresienstadt. Oboje zmarli tam w niewyjaśnionych okolicznościach.
20 stycznia 1942 roku odbyła się w Wannsee konferencja hitlerowskich dygnitarzy, którzy przyjęli i zatwierdzili ustalenia, dotyczące realizacji podjętej wcześniej przez Hitlera decyzji o „ostatecznym rozwiązaniu kwestii żydowskiej”. W willi Ernsta Marliera, gdzie obradowali, znajduje się dziś ośrodek dokumentacji i muzeum. Stała ekspozycja ma tytuł „Konferencja w Wannsee i zagłada europejskich Żydów”.
Nad małym jeziorem w Wannsee znajduje się grób Henrietty Vogel i poety Heinricha von Kleista, nieszczęśliwej pary kochanków, którzy popełnili tam samobójstwo 21 listopada 1811 roku. Henrietta, mężatka, była chora na raka, Heinrich był skłócony z rodziną, która planowała mu karierę w wojsku. W niedalekiej willi, położonej po przeciwnej stronie jeziora niż dawna willa Ernsta Marliera, mieści się Kolokwium Literackie (Literarisches Colloquium), organizacja, która gości pisarzy z całego świata, przyjeżdżających do Berlina na pobyty studyjne.
W posiadłości Joergerów w 1947 roku władze amerykańskie utworzyły „Camp of Wannsee” – ośrodek, pracujący na rzecz denazyfikacji, reedukacji i demokratyzacji Niemców. W 1951 roku wysoki komisarz amerykański John McCloy i burmistrz Berlina Ernst Reuter przekazali obiekt niemieckiemu stowarzyszeniu, prowadzącemu dom dla młodzieży. W 2005 roku ośrodek został odnowiony. Gruntownie wyremontowano willę, w tym reprezentacyjną salę kominkową.
(b.t.)
