Jeden z najatrakcyjniejszych zabytków Pragi, praski Orloj, czyli unikatowy zegar astronomiczny, od wieków pokazujący nie tylko czas, datę, ale także pozycję Słońca, fazy Księżyca, cykle astronomiczne i święta kalendarza chrześcijańskiego, po gruntownym remoncie został ponownie uruchomiony. Orloj zaczął znów działać na Świętego Wacława, patrona kraju i w Dzień Czeskiej Państwowości, czyli 28 września.
Uroczyste uruchomienie naprawionego staromiejskiego zegara astronomicznego zakończyło proces renowacji całej wieży Ratusza Staromiejskiego na Rynku Starego Miasta w Pradze. Gmach obchodzi również w tym roku 680. urodziny. Prace renowacyjne, trwające ponad półtora roku, wymagały współpracy wielu specjalistów z różnych dziedzin. W marcu powróciły na wieżę zegary wieżowe, a w sierpniu apostołowie zegara astronomicznego.
Wieża Ratusza Staromiejskiego zyskała po renowacji wygląd, jaki miała zanim została poważnie uszkodzona, a następnie naprawiona po pożarze 8 maja 1945. Niektóre elementy wyglądają inaczej niż do tej pory. Na przykład zegary wieżowe mają teraz, zamiast dotychczasowych białych, nowe pozłacane wskazówki i cyfry, jak w baroku. Apostołowie zegara astronomicznego wychodzą nowymi drzwiczkami, które tworzą szklane witraże w różnych odcieniach koloru niebieskiego. Wcześniej Orloj miał drzwiczki blaszane, zamontowane tam w latach 70. XX w. Nowy „stary“ wygląd ma astrolabium oraz kalendarium, a figura Madonny z Dzieciątkiem w narożniku kaplicy jest wierną kopią oryginalnej rzeźby. Mechanizm zegara jest również zmieniony i działa teraz na tej samej zasadzie, jak w XIX wieku – zegar jest napędzany za pomocą lin konopnych, nawijanych na drewniane bębny mechanizmu.
Praski orloj jest najbardziej znanym i najstarszym zegarem astronomicznym w Czechach. Został skonstruowany w 1410 roku przez Mikuláša z Kadania na zlecenie ówczesnych radnych. Wokół zegara umiejscowione są cztery drewniane figurki. Znajdująca się po lewej stronie Próżność kiwa głową, Skąpiec trzyma w ręku mieszek i wygraża laską. Obie figurki zostały zniszczone podczas II wojny światowej i zastąpione kopiami z II połowy XX wieku. Kostucha przekręca klepsydrę, która odmierza czas ludzkiego życia. Postać Turka przedstawiona jest z lutnią i symbolizuje pożądanie i namiętność. Codziennie przed Ratuszem gromadzą się tłumy turystów, którzy w napięciu oczekują na rozpoczęcie niezwykłego spektaklu.
(g)
Fot. Michal Vitásek
