Mimo dojrzałego wieku swoimi przygodami nadal bawią i uczą kolejne pokolenia. Wszyscy urodzili się w Bielsku-Białej, która od kilku lat wynosi ich na pomniki. Przy wytyczanym w mieście szlaku… bajkowych postaci stoją już Bolek i Lolek, Reksio, Pampalini z hipopotamem. A na początku przyszłego roku mają do nich dołączyć Smok Wawelski oraz kucharz Bartłomiej Bartolini herbu Zielona Pietruszka.
O tym, że Bielsko-Biała była miastem wojewódzkim i powstawały w nim „maluchy”, coraz mniej się już pamięta. Wielu też nie kojarzy go zbytnio ze stolicą polskich kreskówek. A to w tamtejszym Studiu Filmów Rysunkowych, z którym współpracowali m.in.: Agnieszka Osiecka, Zbigniew Lengren, Jan Szancer, Józef Szajna, Jan Brzechwa, Ludwik Jerzy Kern, Stefan Kisielewski, Krzysztof Komeda i Krzysztof Penderecki, narodziło się wiele kultowych filmów, które nadal chętnie oglądają dzieci i to nie tylko w Polsce.
W r. 1947 w Katowicach zawiązało się Eksperymentalne Studio Filmów Rysunkowych. Kłopoty lokalowe jednak sprawiły, że jego zespół rok później przenosi się do Wisły, a potem – już na stałe – do Bielska, gdzie zajmuje willę Hermana Schneidera, a następnie willę mydlarza Juliusza Rotha. To tam powstają najsłynniejsze polskie animacje. W 1963 r. na ekranach pojawiają się Bolek i Lolek. Filmy z ich udziałem realizowane były przez 23 lata. Tyle co i z psem z brązową łatą na oku i uchu, czyli Reksiem (do 1990). W tamtych latach pojawili się kolejni bohaterowie, np. kucharz Bartłomiej Bartolini herbu Zielona Pietruszka z Wawelskim Smokiem i profesorem Gąbką. A w następnej dekadzie m.in. seriale: „Pampalini łowca zwierząt” i druga część przygód Baltazara Gąbki.
Pierwszym filmowym bohaterem, którego niewielkim, ale kosztownym – bo z brązu – pomnikiem Bielsko-Biała doceniła SFR i wykorzystała do promocji, był w 2009 r. sympatyczny Reksio. Integralną częścią rzeźby jest fontanna, którą wskazuje stojący na tylnych łapach psiak.
Niespełna dwa lata później do Reksia dołączyło dwóch słynnych urwisów, którzy pojawiali się też w filmach o nim, a on o nich. Pomiędzy Lolkiem a Bolkiem jest globus, na którym Bolek pokazuje Polskę i Bielsko-Białą.
I tak powoli zaczął powstawać szlak spacerowy „Bajkowe Bielsko-Biała”. W końcu 2019 r. jego kolejnym punktem została rzeźba postaci z serialu „Pampalini łowca zwierząt”. Przedstawia nieustraszonego myśliwego, który… ucieka przed uśmiechniętym hipopotamem.
Na tym nie koniec. Gotowy jest już model kolejnej kompozycji rzeźbiarskiej z brązu, tym razem nawiązującej do animowanego serialu „Porwanie Baltazara Gąbki”. Bohaterowie opartej na powieści Stanisława Pagaczewskiego kreskówki – Smok Wawelski oraz książęcy kucharz Bartłomiej Bartolini herbu Zielona Pietruszka – stoją przy aucie, którym podróżowali po świecie w poszukiwaniu zaginionego uczonego Baltazara Gąbki. Czy tylko mnie w tym gronie brakuje Don Pedra, czyli Szpiega z Krainy Deszczowców? Pomnik ma być odsłonięty na początku przyszłego roku.
Wiele powstałych w bielskiej wytwórni filmów można obejrzeć na jej kanale YouTube. Niebawem zaś ukaże się książka „Królowie bajek. Opowieść o legendarnym Studiu Filmów Rysunkowych”. Jej autorami są Karol Vesely i Leszek K. Talko.
Marzenna GŁUCHOWSKA
Fot. i film: UMBB
