Naukowcy są zdumieni "niezwykłym zestawem mutacji" w wysoce zakaźnym wariancie Lambda koronawirusa, początkowo znanym jako szczep C.37, po raz pierwszy wykrytym w Peru w grudniu 2020 r. – pisze portal anglojęzycznej gazety z Dubaju i Zjednoczonych Emiratów Arabskich "Gulf News". Lambda szybko się rozprzestrzenia i jest już obecna w około 30 krajach, również w Polsce.
Wariant "eksplodował" – uważa naukowiec z Peru, cytowany przez portal. Teraz ten kraj Ameryki Łacińskiej ma najwyższy wskaźnik śmiertelności w związku z Covid-19 na świecie. Sugeruje to, że Lambda może być "bardziej zakaźna niż wariant Delta", to znaczy ma wyższą zdolność do przenoszenia się, silniejsze wiązanie się z receptorami komórek płucnych i jest odporna na przeciwciała neutralizujące – podaje Gulf News.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaklasyfikowała go jako "wariant zainteresowania" 14 czerwca br., gdy wariant ten "eksplodował" w niektórych krajach Ameryki Łacińskiej. Obecnie rozprzestrzenił się w prawie 30 krajach na całym świecie. WHO zauważyła w raporcie, że wariant Lambda odpowiada za 81 proc. przypadków wykrytych od kwietnia br. w Peru w oparciu o dostępne dane z sekwencjonowania genomu.
Jaki jest dotychczasowy zasięg Lambdy? Wariant ten został do tej pory wykryty w próbkach genomu z co najmniej 29 krajów i terytoriów: USA, Kanady, Chile, Peru, Meksyku, Argentyny, Ekwadoru, Kolumbii, Brazylii, Urugwaju, Niemiec, Hiszpanii, Portugalii, Francji, Włoch, Wielkiej Brytanii, Polski, Czech, Danii, Holandii, Szwajcarii, Egiptu, Izraela, Turcji, Zimbabwe, Australii, Aruby, Saint Kitts i Nevis oraz Curacao.
Co sprawia, że Lambda różni się od innych wariantów? Naukowcy stwierdzili istnienie "unikalnego wzoru mutacji" w białku spike wirusa Lambda. To "egzoproteina" na powierzchni wirusa SARS-CoV-2 jest "kluczem" koronawirusa używanym do infekowania ludzkich komórek, szczególnie w płucach – podaje Gulf News.
Profesor Pablo Tsukayama, biolog molekularny z peruwiańskiego Uniwersytetu im. Cayetano Heredii w Limie, poinformował, że Lambda (C.37) posiada 19 "niesynonimicznych" mutacji w swoim genomie, które generują zmiany w sekwencji aminokwasów. Siedem z nich występuje w białku spike, głównym antygenie wirusa. Z badań opublikowanych przez Sally Robertson 27 czerwca 2021 r. wynika, że "linia Lambda wirusa SARS-CoV-2 ma potencjał, aby stać się wariantem niepokojącym".
Ekspertów zaintrygowała co najmniej jedna mutacja - zwana L452Q, podobna do mutacji L452R - uważana za odpowiedzialną za wysoką zakaźność wariantu Delta. Według badań Robertson mutacje L452Q i F490S mapują domenę wiążącą receptor (RBD) białka spike.
Szczep C.37, przemianowany przez WHO na Lambda 31 maja 2021 r., po raz pierwszy zwrócił uwagę naukowców w grudniu ub.r. "W grudniu mieliśmy 200 zakażeń Lambdą" - powiedział prof. Tsukayama. - Stanowiła ona zaledwie jedną na 200 próbek. Do końca marca br. stanowiła połowę wszystkich próbek pobranych w Limie. Teraz, trzy miesiące później, mamy do czynienia z ponad 80 proc. wszystkich zakażeń w całym kraju. Lambda stała się dominującym wariantem w Peru w bardzo krótkim czasie - zauważył.
Wysoka transmisyjność Lambdy pomogła jej rozprzestrzenić się tak szybko w Peru - zaznaczył Tsukayama: - Mając 187 tys. zgonów i najwyższy wskaźnik śmiertelności na świecie, jesteśmy krajem, który najbardziej zmagał się z koronawirusem. Dlatego prawdopodobnie nie jest dziwne, że nowy wariant dostał swój początek właśnie tutaj - wyjaśnił naukowiec.
Ponadto nowe badanie oparte na testach próbek pobranych od pracowników służby zdrowia w Chile sugeruje, że wariant Lambda jest bardziej zakaźny niż zarówno warianty Alfa (B.1.1.7, po raz pierwszy wykryty w Wielkiej Brytanii) czy Gamma (P.1, po raz pierwszy wykryty w Brazylii).
Wariant Lambda szybko rozprzestrzenia się w krajach Ameryki Południowej - informuje brytyjski portal Medical Life Sciences News. Obecnie wariant Gamma dominuje w Ameryce Środkowej i Południowej, ale wysoki wskaźnik transmisji Lambda może go wkrótce wyprzedzić.
W neutralizacji wariantu Lambda mogą pomóc szczepionki, ale z różnych powodów liczba szczepień w Ameryce Południowej jest nadal niska. Zwiększenie liczby szczepień w poszczególnych krajach mogłoby zapobiec przekształceniu się wariantu Lambda w wariant niepokojący - wskazuje portal. (PAP)