Najważniejszą instytucją zajmującą się w okresie PRL rozliczaniem okupacji niemieckiej w Polsce w okresie II wojny światowej była Główna Komisja Badania Zbrodni Hitlerowskich. Również w Szczecinie, w różnych okresach, funkcjonowała podległa jej Okręgowa Komisja.

Główna Komisja Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce

Pierwsze inicjatywy mające na celu badanie skali zbrodni niemieckich popełnionych na terenach polskich podjęto jeszcze w czasie trwania II wojny światowej. Wraz z przesuwającym się frontem niemiecko-sowieckim doszło w lipcu 1944 r. do umocowania w Lublinie samozwańczego, marionetkowego wobec Stalina Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego. Równocześnie Armia Czerwona zajęła funkcjonujący w Lublinie niemiecki obóz koncentracyjny na Majdanku, gdzie chwilę później utworzono Specjalny Obóz NKWD. Niemniej na początku sierpnia 1944 r. w Lublinie powołano Polsko-Sowiecką Komisję Nadzwyczajną do badania zbrodni niemieckich popełnionych na Majdanku.

Dalsze postępy frontu i umacnianie struktur komunistycznej władzy przyniosły kolejne działania