Rozmowy z młodym pokoleniem o zasobach frazeologicznych polszczyzny są jak archeologiczne odkrycia. Przynoszą wiele satysfakcji, gdy wspólnie znajdujemy w nich ślady życia i obyczajów naszych przodków ukryte w skostniałych wyrażeniach. Co znaczy tytułowy...
Jak się nazywa córka córki brata mojego ojca? Kim dla mnie jest syn cioci męża z drugą żoną? Dlaczego na odległego przodka mówi się praszczur (w odniesieniu do człowieka to nie brzmi dobrze)? – takie pytania przychodzą do poradni językowych. I uświadamiają...
Gdy zapytać Polaków, co ich zdaniem szkodzi jakości języka, zwykle wskazują niestaranną wymowę. Mamy zastrzeżenia do tych, którzy „połykają” głoski i mówią na przykład [zo] zamiast zoo. I do tych, którzy nadmiernie upraszczają grupy spółgłoskowe, zmiękczają...
Która z tytułowych konstrukcji składniowych jest poprawna? Większość użytkowników języka zapewne zaaprobuje połączenie: być w grupie, a o połączeniu być na grupie wypowie się z ostrożnością albo z dezaprobatą. Składnia z przyimkiem na łączącym się z rzeczownikiem...
Szybciej i krócej! Tak można by scharakteryzować naszą współczesną aktywność komunikacyjną. Chcemy, by różnorodne teksty były krótkie i zwarte, bo zdarzeń jest tyle, że nie ma czasu pisać i czytać dłuższych wypowiedzi. Jednym z kryteriów poprawności językowej...
Tytułowe wyrazy to formy dopełniacza liczby mnogiej rzeczowników babcia i ciocia. Ten przypadek gramatyczny często budzi wątpliwości, o czym pisze korespondent poradni językowej: „Dopełniacz liczby mnogiej rzeczownika babcia brzmi: babć. Czy dopuszczalna...
Kiedy prawie ćwierć wieku temu pisałam o tej porze roku felieton okolicznościowy o słowach związanych z wiosną, wyraziłam opinię, że słowo majówka nie jest zbyt popularne w polszczyźnie ogólnej. Kojarzyło się wtedy z wycieczką za miasto, wiosną lub latem...
Uprzejmość, grzeczność i szacunek wobec innych można wyrazić nie tylko słowami, lecz także odpowiednim doborem wielkich liter. Ortografia pozwala nam w tym względzie na pewną swobodę, a ogólne reguły są zebrane pod wspólnym tytułem: „Użycie wielkiej litery...
Zapewne wiele osób poruszył artykuł opublikowany na łamach „Rzeczpospolitej” pt. „Zanika umiejętność pisania. Logika i gramatyka zaczynają przerastać młode pokolenie”. Wyniki badań naukowych opartych na analizie egzaminów gimnazjalnych i ósmoklasisty...
Jakoś mi od tygodnia ten wół siedzi w głowie… I kot, i pies, i osioł… Przed tygodniem ze studentami studiów pisarskich dyskutowaliśmy o gramatyce rzeczowników. Studenci mieli świetną zabawę, gdy dobierali do wyrazów końcówki w różnych przypadkach gramatycznych...