Umiejętne stosowanie w tekście form gramatycznych nazwisk jest ważne, gdyż świadczy o naszej sprawności językowej. Jest też trudne, bo nazwiska odmieniają się według wielu wzorców fleksyjnych. Trzeba nie tylko dopasować nazwisko do wzorca, lecz także...
Są słowa, które trudno wymówić. To najczęściej wyrazy zawierające zbitki spółgłosek, np. [żdżk] w słowie przejażdżka, [strz] w słowach mistrz, strzała, [wkr] w wyrażeniu w Krakowie itp. Mówiąc, staramy się upraszczać trudne zbitki i wymawiać je jednorodnie...
Ileż ja już napisałam felietonów o kapryśnym dopełniaczu rzeczowników męskich! Dlaczego kapryśnym? Ano dlatego, że czasem trudno jest się zorientować w jego wariantywnych końcówkach. Tylko od zwyczaju językowego zależy, którą z nich zaakceptuje norma...
Z okazji Międzynarodowego Dnia Języka Ojczystego zwracamy szczególną uwagę na jakość polszczyzny. Oceniamy także sprawność językową Polaków, bo to dwie różne kwestie: zasoby języka i sposób, w jaki z nich korzystamy. W internecie natrafiłam na analizę...
Użytkownicy języka dbający o poprawność wypowiedzi mają często kłopot z odmianą wielowyrazowych nazw różnych instytucji. Jak odmieniać takie nazwy, jak Szkoła Tańca „Piruecik”, Sklep Wielobranżowy „Feniks”, Uczelnia Biznesu „Omnibus”? Chodzi o to, czy...
Nazwy miejscowe podlegają regułom gramatycznym, podobnie jak nazwy pospolite. Z gramatyką się nie dyskutuje, bo jest ona istotą każdego języka. Co jednak, gdy mieszkańcy odmieniają nazwę swojej miejscowości inaczej niż to narzuca reguła gramatyczna? O...
Tytułowy zwrot jest znany chyba wszystkim użytkownikom języka. Mówimy tak wtedy, gdy chcemy, by ktoś popatrzył na kogoś lub na coś przez krótką chwilę, pobieżnie się z czymś zaznajomił. Nie rozkładamy tego zwrotu na czynniki pierwsze i nie mówimy: Jak...
Podmiot i orzeczenie to dwie główne części zdania, które muszą się dobrze rozumieć. Porozumienie polega na tym, że formy podmiotu i orzeczenia powinny być zgodne pod względem osoby, liczby i rodzaju, jak w zdaniach: Jaś poszedł, Kasia poszła, Koledzy...
Jak się łączą wyrazy? Jaką formę gramatyczną muszą przybrać, żeby zdanie było poprawnie zbudowane? Na ogół – mówiąc lub pisząc – nie stawiamy sobie takich pytań, bo używamy słów znanych, gramatycznie niekłopotliwych. Gdy jednak chcemy się wypowiedzieć...
Małe słówko czy jest wyrazem używanym często, choć nie bez wątpliwości. Zwykle dotyczą one interpunkcji, bo nie wiemy, czy stawiać przed nim przecinek. Pytania mogą też dotyczyć zasadności użycia tego słowa w zdaniu. Odpowiedzi zależą od sensu zdania...