Ani się obejrzeliśmy, a tu już połowa wakacji! I sierpień, miesiąc żęcia zboża, miesiąc żniw. Żniwo to bardzo ciekawe stare słowo, którego podstawą jest czasownik żąć, jeszcze ciekawszy. Żąć bowiem to ‘ciąć, ścinać sierpem zboże albo trawę’. Formy osobowe:...
W dzisiejszym felietonie ciąg dalszy moich językowo-geograficznych peregrynacji… Tym razem zajrzałam do urzędowego wykazu nazw miejscowości i ich części. Czegóż tam nie ma! Jest zło i dobro, jest zimno i ciepło, jest piekło i niebo... Ale, po kolei. Zła...
Jak wakacje, to i podróże krajoznawcze. A jak podróże, to także nazwy nowo poznanych miast, wsi, przysiółków, osiedli, tych wszystkich miejsc, które – aby zaistnieć – muszą mieć swoje imię. Zdarzają się nazwy zadziwiające. Weźmy taką na przykład kaszubską...
Jeśli coś mnie ostatnio w zwyczaju językowym młodych ludzi zaskoczyło, to była to forma tytułowego liczebnika. Ale nie ta, która widnieje powyżej, tylko ta, której na egzaminie użyło ponad dwadzieścia osób: „jedynaście”. Właśnie tak: „jedynaście”. Osoby...
Z dziesięciu znaków, które mamy w naszym systemie interpunkcyjnym, najważniejsza jest kropka. Autorzy poradnika ze słownikiem „Gdzie postawić przecinek” – Jerzy Podracki i Alina Gałązka – uznają ją za jeden z tych znaków, „bez których nie można żyć, a...
Pamiętam dokładnie, jak przed wielu laty prosiła mnie moja babcia krawcowa: Poszukaj mi, dziecko, czarnych nici, bo gdzieś się zadziały. Babci wszystko mogło się zadziać: igła, nici, kot, co go wypuściła na chwilę z domu, nawet dziadek, który długo nie...
Do poradni językowej przyszedł e-mail z prośbą o pomoc w rozstrzygnięciu ważnego życiowego problemu: „Mój narzeczony ma na nazwisko Łagodny. Niedługo bierzemy ślub i chciałabym przyjąć nazwisko w niezmienionej formie, ale urzędnik Stanu Cywilnego uparł...
Rozmowy z młodym pokoleniem o zasobach frazeologicznych polszczyzny są jak archeologiczne odkrycia. Przynoszą wiele satysfakcji, gdy wspólnie znajdujemy w nich ślady życia i obyczajów naszych przodków ukryte w skostniałych wyrażeniach. Co znaczy tytułowy...
Jak się nazywa córka córki brata mojego ojca? Kim dla mnie jest syn cioci męża z drugą żoną? Dlaczego na odległego przodka mówi się praszczur (w odniesieniu do człowieka to nie brzmi dobrze)? – takie pytania przychodzą do poradni językowych. I uświadamiają...
Gdy zapytać Polaków, co ich zdaniem szkodzi jakości języka, zwykle wskazują niestaranną wymowę. Mamy zastrzeżenia do tych, którzy „połykają” głoski i mówią na przykład [zo] zamiast zoo. I do tych, którzy nadmiernie upraszczają grupy spółgłoskowe, zmiękczają...
