W piątek (18 lipca) odbyły się uroczystości w Gryfinie, upamiętniające 82. rocznicę apogeum ukraińskiego ludobójstwa na Polakach na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej, podczas których odsłonięto pamiątkową tablicę poświęconą pamięci Polaków zamordowanych przez ukraińskich nacjonalistów z OUN-UPA na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej w latach 1939 - 1947.
Uroczystości zgromadziły kilkadziesiąt osób, w większości mieszkańców Gryfina, którzy tuż przed ceremonią odsłonięcia tablicy modlili się podczas Mszy św. za dusze pomordowanych na Kresach Polaków, także tych, którzy zginęli śmiercią tragiczną podczas ukraińskiego ludobójstwa na Wołyniu i Kresach Południowo-Wschodnich.
Odsłonięcia tablicy dokonał 98-letni por. Józef Kwiatkowski, urodzony w 1927 r. w Łucku (mieszkający obecnie w zachodniopomorskim Sławnie), świadek ludobójstwa na Wołyniu, późniejszy żołnierz 1. Armii Wojska Polskiego podczas II wojny światowej (m.in. zdobywca Kołobrzegu). Pan Porucznik podczas swojego wystąpienia wspominał okrucieństwo Ukraińców, z którym się zetknął, a które dotknęło także jego najbliższą rodzinę. Głos zabrali także: Mieczysław Sawaryn, burmistrz Gryfina, Grzegorz Kozak, prezes Związku Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych Okręg Szczecin, Bartłomiej Ilcewicz, prezes Stowarzyszenia Kresy Wschodnie - Dziedzictwo i Pamięć, Kamil Frelichowski, radny powiatu gryfińskiego, przewodniczący oddziału Gryfino Stowarzyszenia Kresy Wschodnie - Dziedzictwo i Pamięć oraz Maciej Waliński z Placówki Gryfino, członek Stowarzyszenia Kresy Wschodnie - Dziedzictwo i Pamięć.
Na zakończenie uroczystości piękny i bardzo emocjonalny koncert pieśni kresowych, wołyńskich, o tematyce wspomnianego wyżej ludobójstwa i pamięci o nim, dał Grzegorz Podwójny z Dębna, członek Stowarzyszenia Kresy Wschodnie - Dziedzictwo i Pamięć.
Tablica, którą odsłonięto wczoraj w Gryfinie powstała z inicjatywy i wsparcia Stowarzyszenia Kresy Wschodnie - Dziedzictwo i Pamięć, przy dofinansowaniu ze zbiórki publicznej "Upamiętnienia Polskich Bohaterów" związanej z Okręgiem Szczecin ZŻNSZ.
Wielkie podziękowania za zaangażowanie w powstanie tablicy należą się Kamilowi Frelichowskiemu i Maciejowi Walińskiemu, członkom Stowarzyszenia Kresy Wschodnie - Dziedzictwo i Pamięć z Gryfina!
Podczas całości uroczystości wszyscy podkreślali, jak bardzo ważna jest pamięć o polskich ofiarach ukraińskiego ludobójstwa kilkadziesiąt lat temu na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej, jak ważne jest dążenie do ekshumacji i identyfikacji zamordowanych osób, jak ważne są groby, których w zasadzie nie ma, i jak ważna jest prawda o rzezi wołyńskiej, dopiero na której będzie można budować dobrosąsiedzkie stosunki: polsko-ukraińskie.
Wczorajsze uroczystości odbyły się na Cmentarzu Komunalnym w Gryfinie na tzw. Golgocie Wschodu (miejscu pamięci męczeństwa Polaków zamordowanych podczas II wojny światowej, wywiezionych w głąb związku sowieckiego, a zamieszkujących polskie, utracone, Kresy Wschodnie II Rzeczypospolitej).
Bartłomiej Ilcewicz,
Prezes Stowarzyszenia Kresy Wschodnie - Dziedzictwo i Pamięć
Fot. Mariola Lidia Polkowska
