31 maja obchodzimy Dzień Bociana. Na terenie Polski żyje prawie jedna czwarta światowej populacji bocianów białych. W najbliższym czasie w większości z ich gniazd wyklują się pisklęta. Z okazji święta, przyrodnicy oraz Grupa Energa, od lat angażująca się w pomoc boćkom, zwracają uwagę na potrzebę ich ochrony.
Szacuje się, że ponad 70 proc. bocianów mieszkających w Polsce na swoje siedziby wybiera słupy energetyczne. Taka lokalizacja niesie ryzyko porażenia prądem zarówno dla dorosłych, jak i młodych osobników. W trosce o ich dobro od ponad dwudziestu lat energetycy, w tym pracownicy spółki Energa-Operator, współpracują z przyrodnikami, montując specjalne platformy zabezpieczające. Podnoszenie gniazd ku górze chroni ich mieszkańców przed kontaktem z linią energetyczną oraz zabezpiecza odbiorców energii przed ewentualnymi awariami sieci i przerwami dostaw prądu. Liczba ptasich podestów znajdujących się na należących do Energi słupach wynosi już prawie 11 tysięcy.
Platformy nie są jedynym przejawem współpracy przyrodników i energetyków na rzecz ochrony bocianów. Na uwagę zasługują też inne działania Grupy Energa i Fundacji Przyrodniczej "pro Natura". Dzięki projektowi „Bociany.pl” monitorowany jest stan i kondycja gniazd oraz zbierane są informacje na temat instytucji, a także osób zajmujących się udzielaniem pomocy tym ptakom. Od pięciu lat działa również specjalna infolinia, która telefonicznie i e-mailowo udziela niezbędnych informacji w przypadku stwierdzenia zagrożenia dla bocianów.
Młode bociany narażone są na wiele niebezpieczeństw. Główną przyczyną wypadków, jakim ulegają pisklęta, są niebezpieczeństwa wynikające z bliskiego sąsiedztwa cywilizacji. Wsparciem w niesieniu pomocy boćkom uzyskać można pod numerem telefonu 801 26 24 26 (czyli 801 BOCIAN na klawiaturze alfanumerycznej). Konsultanci infolinii udzielają kompetentnych porad w zakresie opieki nad poszkodowanymi ptakami oraz możliwości naprawy uszkodzonych gniazd. Infolinia przyjmuje również zgłoszenia dotyczące nowo zbudowanych, na drutach lub słupach z nieizolowanymi elementami, siedlisk. Przyrodnicy weryfikują m.in. zasadność montowania platform na słupach energetycznych i pomagają w kontaktach z energetykami i odpowiednimi dla konkretnej sprawy lokalnymi służbami. Infolinia działa od poniedziałku do piątku w godzinach 10.00-17.00, konsultować, można się również drogą mailową pisząc na adres bociany@bociany.pl.
- Każdego roku z infolinii korzysta około tysiąca osób, chcących pomóc bocianom – mówi Magdalena Berezowska-Niedźwiedź z Fundacji Przyrodniczej Pro Natura. - Najczęściej ludzie pytają nas o to, w jaki sposób pomóc poszkodowanemu ptakowi, albo gdzie mogą zgłosić gniazdo zbudowane w niebezpiecznym miejscu. W ciągu pięciu lat istnienia na infolinię dokonano blisko siedmiu tysięcy zgłoszeń!
Bociany budują i odnawiają swoje siedziby, znosząc z okolicznych pól przeróżne materiały. W ten sposób do lęgowisk trafiają porzucone plastikowe sznurki stanowiące ogromne zagrożenie dla piskląt. Młode osobniki, które się w nie zaplączą, zazwyczaj nie są w stanie same się uwolnić. Z czasem sznurek zaczyna się zaciskać i wrastać w kończyny powodując uszkodzenia ciała, które mogą skutkować powolną śmiercią zwierzęcia.
- Bociany są nam szczególnie bliskie. Któż nie wypatruje ich każdej wiosny, a później nie podziwia ich dostojnego lotu. Są pięknym elementem polskiego krajobrazu lokalnego, dlatego m.in. Grupa Energa od lat podejmuje różne działania na rzecz tego gatunku. Co roku staramy się przygotować coś nowego - tym razem jest to wiersz pt. „Lecą boćki”, autorstwa Krzysztofa Koniecznego, udostępniony w postaci ilustrowanej książeczki oraz piosenki na temat ciekawostek z życia bocianów – mówi Adam Kasprzyk rzecznik prasowy Grupy Energa. – Piosenka nie tylko opisuje fascynujące życie bocianów, ale zachęca również dzieci do tego, by podczas wycieczek i spacerów zbierały porzucone sznurki, chroniąc w ten sposób małe pisklęta przed niebezpieczeństwem.
Zebrane sznurki przed wyrzuceniem do kosza można zmierzyć, a osiągnięty wynik przesłać na adres bociany@bociany.pl.
Obrączki pozwalają śledzić przemieszczanie się ptaków oraz zdobywać wiedzę na temat zagrożeń, na które są one narażone. W minionych latach Grupa Energa razem ze Stacją Ornitologiczną PAN oraz stowarzyszeniem „pro Natura” zrealizowały unikatowy projekt „Energetyczni obrączkarze”, w którym do obrączkowania piskląt pod okiem przyrodników zaangażowano pracowników Grupy Energa. Efektem współpracy było zaobrączkowanie 5 tysięcy bocianów. Dzięki obserwacjom ptaków wracającym do Polski, a także informacjom na temat tego, gdzie dany osobnik dotarł i w jakiej jest kondycji, możliwy jest monitoring tego gatunku w naszym kraju oraz lepsza pomoc. Każdy przypadek zauważenia bociana z obrączką oraz odczytania jej numeru można zgłosić do bazy prowadzonej przez Stację Ornitologiczną Muzeum i Instytutu Zoologii Polskiej Akademii Nauk - http://ring.stornit.gda.pl/
(g)
Fot. i film: Energa
