Za trochę ponad tydzień (15 marca) rozpocznie się w Polsce akcja szczepień osób przewlekle chorych, w tym chorych onkologicznych. Ich rejestracja ruszy 10 marca. Skierowania wystawiać im mają onkolodzy lub transplantolodzy. Pacjenci, którzy nie będą mogli wyjść z domu, zostaną zaszczepieni przez mobilny punkt szczepień.
Zgodnie z rządowym harmonogramem szczepień, od połowy marca rusza akcja szczepień osób zakwalifikowanych do grupy 1b. Należą do niej osoby urodzone po 1961 r. i są dializowane z powodu przewlekłej niewydolności nerek albo chorują na raka i po 31 grudnia 2019 r. prowadzono u nich leczenie chemioterapią lub radioterapią. Poza tym do tej grupy należą chorzy poddawani przewlekłej wentylacji mechanicznej lub są po przeszczepach komórek, tkanek i narządów, u których prowadzono leczenie immunosupresyjne. Grupa ta będzie szczepiona szczepionkami firmy Moderna.
Przypomnijmy, że program szczepień trwa w Polsce już od 27 grudnia 2020 r. Jest podzielony na cztery etapy: zero, pierwszy, drugi i trzeci. W pierwszej kolejności szczepionki przeciw SARS-CoV-2 zaczęto podawać osobom, które są najbardziej narażone na zakażenie koronawirusem (z powodu ograniczeń w dostawach szczepionek od firm farmaceutycznych ten etap wciąż trwa).
Do tej grupy należą lekarze, pielęgniarki i ratownicy medyczni, czyli ci, którzy są najbardziej narażeni na zakażenie wirusem. Ten etap szczepień obejmuje również diagnostów, farmaceutów, psychologów, personel pomocniczy, techniczny i administracyjny w szpitalach i placówkach medycznych, a także nauczycieli akademickich i studentów kierunków medycznych oraz rodziców wcześniaków, których dzieci przebywają w szpitalach.
Dziś nie wiadomo jeszcze, kiedy etap zero szczepień się zakończy – resort zdrowia zapowiada, że szczepienie uzupełniające kadry medycznej ma ruszyć 7 marca. Na podstawie wypowiedzi Ministerstwa Zdrowia można przypuszczać, że ostatni „medycy” otrzymają szczepionki jeszcze w tym miesiącu.
Równolegle do szczepień osób z grupy zero od 25 stycznia trwają szczepienia najstarszych seniorów. Osoby te należą już do pierwszego etapu szczepień – tym samym tego dnia rozpoczęły się w Polsce tzw. szczepienia populacyjne. Etap pierwszy obejmuje przede wszystkim osoby powyżej 60. roku życia, z tym, że w pierwszej kolejności prawo do otrzymania szczepionki mają osoby najstarsze, po siedemdziesiątce.
Pod koniec stycznia ten etap szczepień został podzielony na trzy części: etap 1a, który obejmuje seniorów powyżej 70. roku życia (młodsi seniorzy szczepieni będą później), etap 1b obejmujący osoby z chorobami przewlekłymi (nowotwory, przeszczepy, dializy) oraz etap 1c, do którego zakwalifikowano służby mundurowe i prokuratorów.
Do grupy pierwszej (1c) należą też nauczyciele – ich szczepienie rozpoczęło się w połowie lutego i wciąż trwa. Zgodnie z planem powinno się zakończyć do 7 marca.
Jeśli nie będzie nieprzewidzianych zakłóceń, tydzień po zaszczepieniu pedagogów ruszą szczepienia osób z grupy 1b. Są traktowanie priorytetowo, bo choroba nowotworowa zwiększa ryzyko ciężkiego przebiegu COVID-19 (z przeprowadzonych badań wynika, że śmiertelność związana z zakażeniem SARS-CoV-2 wśród chorych na nowotwory wynosi od 5 do 61 proc. i jest wielokrotnie wyższa niż w całej populacji – 2-3 proc.). Dotyczy to szczególnie chorych na nowotwory hematologiczne, raka płuca, nowotwory w stadium rozsiewu oraz nowotwory lite, zwłaszcza w pierwszym roku choroby.
Specjaliści podkreślają, że w miarę możliwości chorzy na nowotwory powinni być szczepieni przed rozpoczęciem leczenia przeciwnowotworowego, a szczepienie w trakcie leczenia powinno być indywidualnie dostosowane do jego schematu.
Osobom zmagającym się z chorobą nowotworową skierowania na szczepienia mają wystawiać onkolodzy lub transplantolodzy. Pacjenci „chodzący” z takim skierowaniem będą się mogli zgłosić do wybranego punktu szczepień. Natomiast osoby niesamodzielne mają prawo do transportu organizowanego przez samorząd. Na ich skierowaniach będą zamieszczane znaczniki „1b” oznaczające, że pacjent ma być traktowany priorytetowo.
Zgodnie z kalendarzem szczepień, szczepienia grupy 1c (służb mundurowych) rozpoczną się 22 marca. W tym samym czasie ruszą szczepienia osób powyżej 60. roku życia. A w kwietniu zostaną uruchomione kolejne terminy szczepień dla seniorów 70+, którzy nie zdołali się zarejestrować podczas pierwszej tury rejestracji.
Jak podkreślają specjaliści, szczepienia populacyjne są obecnie najskuteczniejszą bronią przeciwko koronawirusowi, który nadal nie odpuszcza. Ministerstwo Zdrowia poinformowało w piątek o 11 539 nowych przypadkach zakażenia SARS-CoV-2 (zmarło 259 osób). To oznacza, że piątek jest trzecim dniem z rzędu, kiedy liczba dziennych zakażeń przekroczyła 10 tys. To dowód, że trzecia fala pandemii już do kraju dotarła – stąd powrót do niektórych obostrzeń.
Przypomnijmy, że w czwartek (4 marca) minął rok od momentu wybuchu epidemii w Polsce. 4 marca 2020 r. Ministerstwo Zdrowia podało informację o pierwszym przypadku zakażenia wirusem SARS-CoV-2. Pacjentem zero był 66-letni mężczyzna, który wrócił do Polski z Westfalii w Niemczech – trafił do szpitala w Zielonej Górze.
Leszek WOJCIK
