FIRMA doradcza EY i spółka Ekstraklasa SA opublikowały coroczny raport „Ekstraklasa Piłkarskiego Biznesu 2016”. W rankingu biznesowym klubów polskiej ekstraklasy Pogoń uplasowała się na 7. miejscu, czyli o jednym niżej niż w rywalizacji sportowej poprzedniego sezonu.
Jakie elementy składały się na ostateczny kształt tabeli rankingu biznesowego? Były trzy składowe, które decydowały o kolejności miejsc: finanse, media i marketing, oraz efektywność sportowa. Każda z tych składowych otrzymywała ocenę w oparciu o zasadnicze elementy.
Jeśli chodzi o finanse, to brano pod uwagę wysokość przychodów, wskaźnik płynności bieżącej, udział kapitału obcego w kapitale całkowitym i wskaźnik dywersyfikacji przychodów.
W klasyfikacji marketingowo-medialnej oceniano średnią oglądalność we wszystkich kanałach, wartość sprzedanych produktów klubowych, średnią frekwencję na stadionie i ekwiwalent telewizyjny.
Natomiast w klasyfikacji efektywności sportowej najważniejsze elementy, to: liczba zawodników w reprezentacjach narodowych, miejsce w tabeli ekstraklasy i liczba zawodników poniżej 21. roku życia.
Zysk na poziomie 1,2 mln zł
Najważniejsze wnioski dla Pogoni są następujące: klub po raz pierwszy w historii zakończył rok z zyskiem finansowym 1,2 mln zł. Rentowność szczecińskiego klubu była na lepszym poziomie od największych gigantów polskiego futbolu: Legii Warszawa i Lecha Poznań.
Zadłużenie wciąż jest spore – wynosi 26 mln zł i pod tym względem Pogoń plasuje się na trzecim miejscu od końca, ale wartość zadłużenia w porównaniu do roku 2014 spadła aż o 32 procent. Obecnie wartość kapitału obcego przewyższa kapitał całkowity spółki pięciokrotnie, ale jeszcze w roku 2014 przewyższał aż ośmiokrotnie.
Piłkarski ranking biznesu
1. Legia Warszawa 1 1 4
2. Lech Poznań 2 2 5
3. Lechia Gdańsk 6 3 1
4. Jagiellonia Białystok 4 6 8
5. Wisła Kraków 11 4 2
6. Cracovia 3 10 5
7. POGOŃ Szczecin 8 7 6
8. Zagłębie Lubin 5 13 2
9. Ruch Chorzów 10 7 9
10. Górnik Zabrze 13 5 13
11. Śląsk Wrocław 9 11 11
12. Piast Gliwice 12 9 10
13. Podbeskidzie Bielsko 7 14 14
14. Korona Kielce 13 12 12
15. Termalica Nieciecza 16 15 14
16. Górnik Łęczna 15 16 16
Kolejne rubryki oznaczają miejsca w kategorii finansów, marketingu i efektywności sportowej.
Jednocześnie Pogoń jest klubem o jednej z największej w Polsce dynamice przychodów. W roku 2015 przychody wzrosły w porównaniu do roku 2014 aż o ponad 30 procent. Większą dynamikę przychodów zanotowała tylko Jagiellonia Białystok.
W klasyfikacji efektywności sportowej klub zaakcentował swoją pozycję liczbą młodzieżowców w składzie. Było ich ośmiu, co dało portowcom czwarte miejsce w skali kraju.
W klasyfikacji medialno-marketingowej zwraca uwagę wysoka czwarta pozycja sprzedanych produktów klubowych. W tym elemencie praktycznie realny zysk notują tylko dwa kluby: Legia Warszaw i Lech Poznań, natomiast Pogoń potrafiła na sprzedaży szalików, koszulek i innych akcesoriów zarobić ponad milion złotych.
Równomierny rozwój
Pogoń w każdym z trzech elementów składowych oceniana była na podobnym poziomie. Minimalnie jednak najwyżej oceniona została za efektywność sportową (6. miejsce), a najniżej za działalność finansową (8. miejsce). Każdy z klubów notował większe dysproporcje w ocenie poszczególnych elementów składających się na ostateczny wynik rankingu biznesowego.
To świadczy, że Pogoń jest klubem funkcjonującym i rozwijającym się równomiernie na różnych płaszczyznach i żadna nie jest w jakiś szczególny sposób ani zaniedbana, ani wypromowana. W klubie niemal identyczną wagę przykłada się do finansów, wartości sportowej klubu i strony marketingowej.
Przychody
1. Legia 130 mln. zł. (+ 15)
2. Lech 78 mln. zł. (+ 13)
3. Lechia 46 mln. zł. (+ 9)
4. Jagiellonia 33 mln. zł. (+12,5)
5. Zagłębie 29 mln. zł. (- 4)
6. Cracovia 29 mln. zł. (- 2)
7. POGOŃ 28 mln. zł. (+ 6,5)
8. Wisła 27,5 mln. zł. (- 5)
9. Śląsk 22,5 mln. zł. (- 3)
10. Ruch 20 mln. zł. (+ 3)
11. Górnik Z. 17 mln. zł. (- 0,5)
12. Piast 14,5 mln. zł. (+ 2)
13. Górnik Ł. 13,5 mln. zł. (+ 3)
14. Podbeskidzie 12 mln. zł. (- 0,5)
15. Korona 11 mln. zł. (- 2)
W nawiasie wzrost, lub spadek w porównaniu z rokiem 2014.
Jest nadzieja, że rosnące przychody, malejące zadłużenie i przerwany pat w kwestii nowego stadionu mogą spowodować kolejny wzrost wartości klubu w następnych latach.
Przychód Pogoni wyceniono na ponad 28 mln zł. W porównaniu z rokiem 2014 to wzrost o ponad 6,5 mln zł. Pogoń za rok 2015 miała wyższy przychód od Wisły Kraków i Śląska Wrocław – klubów zdobywających jeszcze w obecnej dekadzie tytuły mistrzów Polski, grających w europejskich pucharach, dysponujących dużymi i nowoczesnymi stadionami, mającymi swoją siedzibę w dużych i prężnie rozwijających się miastach.
Przychody niższe od Cracovii i Zagłębia
Pogoń pod względem przychodów minimalnie uległa Cracovii i Zagłębiu Lubin. Jagiellonia wyprzedziła szczeciński klub głównie dlatego, że potrafiła z dużym zyskiem transferować swoich piłkarzy. Przychody trzech pierwszych klubów: Legii, Lecha i Lechii są praktycznie poza zasięgiem każdego innego polskiego klubu.
Pogoń zanotowała ponad 13-procentowy spadek wpływów z dnia meczowego i jest to problem, którego w najbliższym czasie na pewno nie da się rozwiązać. Idealne rozłożenie proporcji przychodów jest wtedy, gdy wpływy trafiają równomiernie z trzech źródeł: od sponsorów, z tytułu transmisji telewizyjnych i z dnia meczowego.
Rentowność
1. Jagiellonia Białystok 27 %
2. Śląsk Wrocław 16 %
3. Piast Gliwice 10 %
4. POGOŃ Szczecin 5 %
5. Lech Poznań 4 %
6. Legia Warszawa 1 %
Cracovia 1 %
8. Zagłębie Lubin - 10 %
9. Podbeskidzie Bielsko - 11 %
10. Górnik Łęczna - 17 %
11. Lechia Gdańsk - 19 %
12. Wisła Kraków - 25 %
13. Ruch Chorzów - 27 %
14. Górnik Zabrze - 58 %
15. Korona Kielce - 68 %
Wpływy z dnia meczowego w Pogoni, to tylko 1,9 mln zł., czyli zaledwie kilka procent wszystkich przychodów. W kolejnych latach ta sytuacja może jeszcze ulec pogorszeniu, bowiem wysłużony stadion będzie modernizowany i przynajmniej przez cztery lata nie będzie przynosił klubowi takich zysków, na jakie mogą liczyć w klubach z dużymi i nowoczesnymi obiektami.
172 tys. zł za punkt
Raport przedstawił też klasyfikację kosztów wynagrodzeń zawodników w przeliczeniu na zdobyty punkt. Kalkulacja uwzględnia punkty zdobyte w roku 2015 i wynika z niej, że w Pogoni każdy zdobyty punkt był wart 172 tys. zł. To mniej niż średnia w ekstraklasie, która wynosiła 185 tys. za punkt. Im mniej, tym lepiej.
Więcej za jeden punkt musiały zapłacić między innymi: Wisła, Korona, Śląsk, Górnik Z., co oznacza, że zawierane umowy z piłkarzami nie przekładały się później na konkretny wynik. Najwyższy współczynnik zanotowała Lechia, która płaciła piłkarzom spore pieniądze, ale efekt sportowy był gorszy od zakładanego.
Wynagrodzenia piłkarzy
1. Legia 31,6 mln. zł. (-3,9)
2. Lech 24,9 mln. zł. (+ 3)
3. Lechia 18,8 mln. zł. (+ 3,9)
4. Górnik Z. 11,1 mln. zł. (- 3,1)
5. Śląsk 11 mln. zł. (- 0,8)
6. Piast 10,4 mln. zł. (+ 1,6)
7. Wisła 10,3 mln. zł. (-3,5)
8. Korona 9,6 mln. zł. (- 0,8)
9. Zagłębie 9,4 mln. zł.
10. Cracovia 9,3 mln. zł. (+ 1,6)
11. POGOŃ 8,8 mln. zł. (+ 0,3)
12. Jagiellonia 6,2 mln. zł. (- 0,6)
13. Górnik Ł. 7,6 mln. zł. (+ 0,6)
14. Ruch 4,9 mln zł. (- 6,6)
15. Podbeskidzie 4,3 mln zł. (- 0,1)
W nawiasie o ile wzrosło, lub zmalało wynagrodzenie w porównaniu z rokiem 2014.
Nie ma możliwości, by klub osiągnął sukces bez wysokich kosztów. Przekonuje o tym Legia, która zdobyła mistrzostwo Polski, puchar Polski, ale jej współczynnik kosztów w stosunku do zdobytych punktów był bardzo wysoki.
Od Pogoni niższy współczynnik zanotowały takie kluby, jak: Piast, Cracovia i Zagłębie. Oznacza to, że koszty na płace dla piłkarzy w Pogoni nie przełożyły się na wynik sportowy w porównaniu z trzema wymienionymi klubami.
8,5 mln zł na płace
Pogoń bardzo nieznacznie podniosła w porównaniu do roku 2014 koszt wynagrodzeń dla piłkarzy. W roku 2014 było to niecałe 8,5 mln zł w skali roku, natomiast w roku 2015 tylko o 300 tys. zł więcej. To zdecydowanie mniej, niż wynosi średnia w ekstraklasie – około 12 mln. zł.
Nie było w Polsce ani jednego klubu, który przeznaczał na płace dla zawodników więcej, a który wyprzedziłby portowców w tabeli. Pod względem płac na zawodników mniej wydawały tylko cztery kluby: Podbeskidzie, Ruch, Górnik Ł. i Jagiellonia. Spośród tych czterech klubów tylko Ruch i to w bardzo kontrowersyjnych okolicznościach zdołał zakwalifikować się do czołowej ósemki minionego sezonu.
Koszt jednego punktu
1. Lechia Gdańsk 342 tys. zł.
2. Górnik Zabrze 270 tys. zł.
Legia Warszawa 270 tys. zł.
4. Wisła Kraków 250 tys. zł.
5. Lech Poznań 239 tys. zł.
6. Korona Kielce 192 tys. zł.
7. Śląsk Wrocław 181 tys. zł.
8. POGOŃ Szczecin 172 tys. zł.
9. Górnik Łęczna 170 tys. zł.
10. Piast Gliwice 155 tys. zł.
11. Zagłębie Lubin 125 tys. zł.
12. Cracovia 121 tys. zł.
13. Jagiellonia Białystok 120 tys. zł.
14. Podbeskidzie Bielsko 87 tys. zł.
15. Ruch Chorzów 78 tys. zł.
W zestawieniach brak danych o Termalice Nieciecza.
Co ciekawe, więcej na płace przeznaczały takie kluby, jak: Korona, czy Górnik Z. Ta pierwsza praktycznie jest utrzymywana przez podatników, a Górnik spadł z ekstraklasy.
Pogoń jest klubem, który w porównaniu z innymi przeznacza na płace dla zawodników dość niewiele, jednak zakładając, że w kadrze zespołu jest 25 kontraktowych piłkarzy, to wychodzi, że średnio jeden piłkarz zarabia w szczecińskim klubie 30 tys. zł miesięcznie.
Tylko jeden reprezentant
W Pogoni jest duża grupa piłkarzy na dorobku, wychowanków, których wynagrodzenie jest zdecydowanie niższe. Muszą być jednak tacy, którzy zarabiają nawet powyżej 50 tys. zł miesięcznie, czyli nawet około 150 tys. euro rocznie, a mówimy o płacach w klubie dość przeciętnych, ze środka tabeli i z dość słabej piłkarsko ligi.
Mówimy o klubie, który w roku 2015 oddał do reprezentacji kraju zaledwie jednego piłkarza – Adama Gyurcso. W polskiej ekstraklasie był tylko jeden klub, który nie miał żadnego kadrowicza – Górnik Łęczna.
Więcej reprezentantów, czyli w teorii zawodników droższych w utrzymaniu grało w klubach plasujących się niżej w klasyfikacji sportowej poprzedniego sezonu: Wiśle (4), Koronie (3), Jagiellonii (3), Górniku Z. (2). ©℗ Wojciech PARADA
Fot. R. Pakieser