Jeśli chodzi o badania nad grafenem, Polscy badacze mają powód do dumy - potrafią wytwarzać grafen na płachtach o rekordowych w Europie i USA rozmiarach, a także pokazują jego możliwe zastosowania. Jednak - wskazują - by Polska liczyła się w grafenowym wyścigu, potrzebna jest ogromna praca i nakłady finansowe.
Jak mówi Tymoteusz Ciuk z Instytutu Technologii Materiałów Elektronicznych w Warszawie, grafen to węgiel, tylko w najcieńszej możliwej postaci - to struktura o grubości jednego atomu, która przypomina plaster miodu w niej jednak "zamiast miodu są atomy węgla".
Dr Włodzimierz Strupiński z ITME wyjaśnia, że Polacy opracowali różne technologie wytwarzania grafenu. "Zarówno pod względem wielkości, jak i ilości, jesteśmy w bardzo wąskiej czołówce światowej" - komentuje badacz.
Polskim badaczom udaje się np. hodować grafen na folii miedzianej o rozmiarach pół metra na pół metra. "To jest największy format dostępny w Europie i Stanach Zjednoczonych" - zwraca uwagę Ciuk.
Dr Strupiński podkreśla, że grafen to materiał nowy - odkryty zaledwie dekadę temu. "Wzbudza ogromne emocje, dlatego że potencjalnie może być zastosowany w wielu rozmaitych produktach w dziedzinie elektroniki, medycyny, inżynierii materiałowej" - wymienia badacz. Dodaje, że przez to grafen uważany jest za materiał strategiczny.
Naukowiec przyznaje, że choć Polska ma duże osiągnięcia w pracach nad grafenem, to światowy wyścig w pracach nad tym materiałem jest niezwykle dynamiczny. To, aby Polska utrzymała wysoką pozycję w tym wyścigu, wymaga ogromnej pracy i nakładów finansowych.
Wśród polskich pomysłów na wykorzystanie grafenu jest m.in. przezroczysta szybka, która rozgrzewa się nawet do temperatury 60-70 stopni. Naukowcy mają już prototyp takiego urządzenia, który, jak wyjaśnia Ciuk, "jednocześnie pokazuje, że grafen jest przezroczysty i potrafi przewodzić elektryczność i wydzielać ciepło".
Polscy badacze pracują też nad czujnikiem pola magnetycznego, w którym wykorzystane będą unikalne właściwości grafenu. "Jest to czujnik, który może służyć m.in. do pomiaru przepływu prądów w bardzo trudnych warunkach - w bardzo wysokich temperaturach niedostępnych dla zwykłych czujników" - wyjaśnia Tymoteusz Ciuk.
W ubiegłym tygodniu osiem polskich instytucji połączyło siły by wspólnie działać na rzecz komercjalizacji polskich rozwiązań dotyczących grafenu. Inicjatywę Graphene in Poland tworzą innowatorzy z polskich placówek naukowych i z prywatnych firm, w tym z Instytut Technologii Materiałów Elektronicznych (ITME), Politechnika Łódzka, Politechnika Warszawska, Wydziały Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego i Łódzkiego, firmy Nano Carbon, Advanced Graphene Products (AGP) i SECO/WARWICK.
(PAP)
Fot. Robert WOJCIECHOWSKI (arch.)
Film: (PAP)