Instytut Pamięci Narodowej uruchomił nowy projekt - portal, na którym znajdziemy dźwiękowe zapisy wypowiedzi świadków najważniejszych wydarzeń w historii naszego kraju. Funkcjonuje pod adresem internetowym opowiedziane.ipn.gov.pl.
IPN opisuje swoje przedsięwzięcie tak oto: "Historię mówioną nauka definiuje jako metodę badawczą, w ramach której dokonuje się nagrań relacji świadków historii, a następnie je archiwizuje, analizuje merytorycznie i interpretuje. Metoda ta, przez unikatowe poznawanie życia jednostki, pozwala dużo lepiej rozumieć historyczne i społeczne losy narodu. Dzięki niej można dostrzec wpływ wielkich wydarzeń na pojedynczego człowieka. Uzyskujemy przez to szczególne spojrzenie w przeszłość, takie, jakiego nie dadzą encyklopedie i podręczniki. W relacjach świadków uchwycony bowiem jest autentyzm i emocje, których nigdy nie odda tekst pisany".
- Chcemy ten projekt rozwijać - mówił dr Adam Chlebowicz, dyrektor Biura Edukacji Narodowej IPN-u, podczas prezentacji portalu. - Mamy nadzieję, że to będzie zachęta dla kolejnych świadków, aby składali te relacje właśnie u nas. Niektórzy mówią, że historia mówiona to historia, która nigdy się nie kończy, i coś w tym jest, bo do każdej opowieści można dodać kolejną opowieść. Historia mówiona ma to do siebie, że zawiera zarówno elementy życia codziennego, elementy obyczajowe, jak i ważne wydarzenia.
Historia mówiona jest obecna w Instytucie Pamięci Narodowej od wielu lat. W 2006 r. – dzięki inicjatywie ówczesnego prezesa IPN śp. Janusza Kurtyki – został powołany specjalny zespół zajmujący się nagrywaniem relacji świadków. W projekt ten zaangażowano również niemal wszystkie oddziały IPN w całej Polsce. Dzięki temu IPN dysponuje dzisiaj relacjami kilku tysięcy świadków.
Wspomnienia, które przekazali pracownikom IPN-u, dotykają najważniejszych zagadnień polskiej historii, takich jak: II wojna światowa, wywózki Polaków na wschód ZSRS, Zbrodnia Katyńska, ratowanie Żydów przez Polaków w czasie Holocaustu, Rzeź Wołyńska, Powstanie Warszawskie czy opozycja w PRL oraz szeregu innych wydarzeń.
- Projekt zaprojektowaliśmy tak, aby był dostępny dla jak najszerszego grona odbiorców, aby mogli bezproblemowo korzystać z niego uczniowie, studenci, pasjonaci historii, ale także badacze - powiedział Konrad Starczewski z BEN IPN. - Sercem portalu jest zakładka "notacje". Są tam wszystkie nagrania.
Na stronie znajdziemy relacje osób znanych - m.in. Kornela Morawieckiego czy Andrzeja Gwiazdy - ale także tych Polaków, których świadectwa do tej pory nie przebiły się na karty historii. Wszystkie te wypowiedzi są równie ważne.
Wszyscy zainteresowani, którzy chcieliby podzielić się swoimi opowieściami, znajdą na portalu adres mailowy, pod który mogą kierować swoje zgłoszenia. ©℗
Alan SASINOWSKI