Agnieszka Dauksza wygrała dziewiątą edycję Gryfii - Ogólnopolskiej Nagrody Literackiej dla Autorki przyznawanej przez "Kurier Szczeciński". Jury uhonorowało pisarkę za biografię "Jaremianka".
- "Jaremianka" Agnieszki Daukszy to biografia, ale biografia wielowymiarowa, którą można czytać na wiele sposobów - powiedziała Joanna Laprus - Mikulska, przewodnicząca jury. - To złożony portret niezwykłej, lecz zapomnianej artystki Marii Jaremy. To opowieść o artystce totalnej. Maria Jarema była rzeźbiarką, malarką, graficzką, autorką kostiumów i scenografii, współzałożycielką Grupy Krakowskiej oraz teatrów Cricot i Cricot 2. Mówiono o niej: kobieta-awangarda. Agnieszka Dauksza podąża śladami swojej bohaterki jak wytrawna reportażystka. Z fragmentów wspomnień, rozmów, listów, dokumentów, wrażeń powstaje fascynujący obraz jednej z najbardziej charyzmatycznych postaci XX wieku i przywraca ją do życia w zbiorowej pamięci.
Joanna Laprus - Mikulska oceniła, że siła Jaremianki wymusza na autorce biografii nieustający ruch, a ta ciągła próba nadążenia za swoją bohaterką narzuca dynamikę języka i uplastycznienie obrazów.
- Dauksza próbuje wypełnić postać Jaremianki, ożywić ją - dodawała przewodnicząca jury. - „Ona nie poruszy się beze mnie” – pisze. Ubiera ją w emocje i uczucia, ale też zapachy i kolory, by w pewnym momencie stać się jej własnym głosem. Autorka i bohaterka książki zaczynają się przenikać. Następuje proces scalania. „Zmieniałam się podczas czytania o Marii Jaremie” – przyznaje Agnieszka Dauksza. Ale przecież wszelka interpretacja biograficzna zawsze jest zaangażowana i subiektywna. Wpływ Jaremianki na ostateczny kształt swojej biografii dowodzi jeszcze czegoś więcej: siły kobiecej energii, bez względu na czas i miejsce.
W tym roku do "Gryfii" nominowane były także Magdalena Grochowska za "W czasach szaleństwa" oraz Barbara Sadurska za "Mapę".
(as)
Fot. Ryszard Pakieser
Film: Wojciech Karliński