"W drodze do niepodległości. Kanadyjski przystanek – Obóz Kościuszko w Niagara-on-the-Lake, 1917-1919 " - to tytuł wystawy, którą do końca września można oglądać w Klubie 12. Szczecińskiej Dywizji Zmechanizowanej przy ulicy Wawrzyniaka 5. Uroczyste otwarcie ekspozycji poświęconej Armii Polskiej w Ameryce odbyło się w piątek (13 sierpnia).
- Cieszę się niezmiernie, że wystawa związana z polskim wojskiem może być pokazywana w tak wspaniałym miejscu - mówiła podczas piątkowej uroczystości Anitta Maksymowicz, kurator i autorka wystawy z Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze. - Obóz Kościuszko założony w Niagara-on-the-Lake w Kanadzie tak naprawdę był pierwszym krokiem do powstania Armii Polskiej we Francji, która w czasach I wojny światowej i po jej zakończeniu, w czasach kiedy Polska nadal musiała walczyć, odegrała ogromną rolę.
Na wystawę składają się unikatowe zdjęcia i dokumenty pochodzące w większości z nowojorskiego archiwum Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce (SWAP), które przedstawiają Obóz Rekrutacyjny do Armii Polskiej we Francji, nazwany Obozem Kościuszko, założony w Niagara-on-the-Lake w Kanadzie. Ekspozycję przygotowano na 100-lecie czynu zbrojnego Polonii amerykańskiej. Wystawa składa się ze 116 obiektów - zdjęć oprawionych w ramy o różnych formatach, banerów i plansz, z opisami w języku polskim i angielskim. Ponadto: listy, wspomnienia, szkice i reprodukcje obrazów.
Przez obóz, począwszy od jego powstania w październiku 1917 aż do rozwiązania w marcu 1919 r., przeszło ponad 22 tysiące polskich ochotników, głównie ze Stanów Zjednoczonych. Rekruci, za zgodą USA, szkoleni byli na terenie Kanady przez oficerów kanadyjskich za pieniądze francuskie. Dużą rolę w przygotowaniach do powstania obozu odegrał Ignacy Jan Paderewski. Dowódcą obozu był Kanadyjczyk płk Arthur D'Orr LePan.
(KK)