W Centrum Dialogu „Przełomy” w Szczecinie wciąż możemy oglądać wystawę „Wojna w karykaturze. Grafiki Stanisława Toegla”.
Na ekspozycji zostało zaprezentowanych 26 karykatur wojennych autorstwa Stanisława Toegla, pochodzących ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu. Prace są karykaturalnym ujęciem tematów związanych z drugą wojną światową. Autor porusza w nich przede wszystkim problemy nazizmu i zbrodni hitlerowskich. Humor karykatury pełni rolę uwalniającą i oczyszczającą. Z jednej strony jest katalizatorem nagromadzonych emocji, takich jak złość, żal, smutek, strach. Z drugiej pozwala oswoić się z tematami najtrudniejszymi i przeprocesować kwestie, wobec których zwykły człowiek pozostaje bezsilny.
Stanisław Toegel, urodzony we Lwowie w 1905 roku, był prawnikiem, rysownikiem-samoukiem, żołnierzem, powstańcem, jeńcem wojennym oraz robotnikiem przymusowym. W latach 20. i 30. XX w. poprzez współpracę z lwowską prasą zyskał popularność jako karykaturzysta. Brał czynny udział w kampanii wrześniowej, a po ucieczce z oflagu także w powstaniu warszawskim. Po jego upadku trafił jako robotnik przymusowy do fabryki papieru w Getyndze. Po wojnie osiedlił się w Bytomiu, gdzie pracował w Spółdzielni Pracy Przemysłu Artystycznego „Estetyka”. Niezwykle utalentowany, choć dziś już nieco zapomniany, autor tek grafik: „Polski Wojak na Obczyźnie”, „Hitleriada Furiosa”, „Hitleriada Macabra” oraz „Olimp of to Day”.
(as)
