Dzisiaj setne urodziny obchodzi aktorka Maria Bakka-Gierszanin. Artystka przez ponad pół wieku grała na scenach szczecińskich teatrów. Obecnie mieszka z synem pod Karpaczem.
Maria Bakka urodziła się w Warszawie 9 marca 1922 roku. W szkole średniej na lekcjach filozofii poznała Zofię Mrozowską, która pomogła przyszłej aktorce dostać się na konspiracyjne zajęcia Państwowego Instytutu Sztuki Teatralnej, odbywające się wówczas, ze względu na trwającą wojnę, w prywatnych mieszkaniach. Wykłady prowadził m.in. Juliusz Osterwa, a kolegą z ławki M. Bakki był Andrzej Łapicki. Edukację teatralną przerwało Powstanie Warszawskie, dlatego eksternistyczny egzamin aktorski (pierwszy w powojennej Polsce) zdała w 1945 roku.
W Szczecinie aktorka zamieszkała w 1959 roku. Najpierw związana była z Państwowymi Teatrami Dramatycznymi, a po ich rozdzieleniu w latach 70. ub. wieku – z Teatrem Polskim, z którym współpracowała także po przejściu na emeryturę. W swojej pracy teatralnej aktorka brała udział w realizacjach teatralnych polskiej i światowej klasyki, grała różnorodne role – zarówno dramatyczne, jak i komediowe. W 2003 roku reżyserka Tatiana Malinowska-Tyszkiewicz zaprosiła Marię Bakkę do udziału w spektaklu „Komandor dziś nie przyjdzie”, później specjalnie dla niej przygotowała monodram „Orbanowa” według węgierskiej sztuki pt. „Zabawa w Koty”.
– Ogromny wdzięk, wielka klasa, niezwykła pamięć i niesamowity życiorys – tak o jubilatce opowiada Michał Janicki, który wielokrotnie współpracował z aktorką. – Kiedy występowała w „Orbanowej”, była jedyną wtedy w Polsce aktorką po osiemdziesiątce, która grała w monodramie. Wówczas na scenach teatralnych występowały starsze panie, jak Szaflarska czy Kwiatkowska, ale one grały wyłącznie mniejsze i większe role w wieloobsadowych spektaklach. Tymczasem stanąć na scenie i grać samemu przez godzinę, to nie jest prosta forma, nawet dla młodego aktora. Ten monodram w wykonaniu Marii był tak znakomity, że zaproponowałem, by zagrała gościnnie w Teatrze Kameralnym w naszej ówczesnej siedzibie przy ulicy Podgórnej. Zorganizowaliśmy to w takiej formule, że nie było biletów, ale zaproszenia. Można było jednak przekazać taką kwotę, jaką kto uznał za stosowne. Na honorarium dla aktorki. Maria zrobiła taką furorę monodramem, że zebrała sporą sumkę. Powiedziała nam wtedy, że dostała tak dużą gażę jak Jadwiga Smosarska (największa gwiazda przedwojennego filmu – przyp. red.). Kiedy przestaliśmy wystawiać spektakle na Podgórnej, na zagranie u niego monodramu zgodził się właściciel antykwariatu Desso. Gdy Maria po raz pierwszy tam przyszła, powiedziała: „Jest idealnie. Czuję się tu jak małolata, bo jestem najmłodsza spośród tych wszystkich antyków”. Warto dodać, że Maria pięknie mówi wiersze, z ogromną klasą. Kiedyś, podczas prywatnego spotkania, zachwyciła mnie utworem Gałczyńskiego – „Dyrektor i pomnik”. Jakiś czas później była gościem na widowni sceny kabaretowej Teatru Polskiego. Przedstawiłem ją widzom i zaryzykowałem, nie uzgadniając tego wcześniej: „Mario, czy zrobisz widzom prezent i powiesz ze sceny wiersz Gałczyńskiego?”. A ona na to: „Po to żyję”. I tak pięknie zinterpretowała ten utwór, że widzowie wstali z krzeseł i długo ją oklaskiwali – wspomina aktor.
W 2009 roku aktorka zagrała główną w przedstawieniu Teatru Polskiego pt. „Dawno temu dziś” – miała wtedy 87 lat. W 2012 roku, mając 90 lat, wystąpiła w kolejnym spektaklu tej sceny: „Sedinum, prochy i rock and roll”. W 2015 roku w wywiadzie dla pisma Związku Artystów Scen Polskich Maria Bakka mówiła: „Jak staję na deski sceniczne, to mnie się wydaje, że tu jest moje miejsce. I gdyby mnie potrzebowali, to jeszcze chętnie bym po tych deskach pochodziła”. ©℗
Monika GAPIŃSKA
