Kobiety z obrazów
Artystki, muzy, modelki, inspiratorki i protektorki twórców – oto bohaterki drugiej części książki Małgorzaty Czyńskiej pt. „Kobiety z obrazów. Nowe historie”. Mamy tu niesamowite, fascynujące historie! Żadna z pań, o których jest mowa w książce, nie jest banalną gospodynią domową.
I tak, Suzanne Valadon, ulubiona modelka Renoira i Toulouse-Lautreca, porzuciła pozowanie mistrzom, żeby malować i zyskać sławę artystki. Berthe Morisot, choć zakochana w Éduardzie Manecie i zafascynowana jego sztuką, ze wszystkich sił starała się go nie naśladować. Komplementy, w których porównywano jej obrazy do jego dzieł, uznawała wręcz za zniewagę. Piękna Kiki, najsłynniejsza modelka dwudziestolecia, zawładnęła wyobraźnią i zmysłami paryskich artystów. Królowa Montparnasse’u nigdy nie nosiła bielizny, a sukienkę imitowała falbaną doszytą do rąbka płaszcza, żeby raz-dwa pozować nago. Vanessa Bell od dzieciństwa wiedziała, że pragnie być malarką. Sławy zazdrościła jej młodsza siostra, Virginia Woolf, która w utworach literackich wielokrotnie sięgała do fenomenu postaci siostry – pięknej, zmysłowej, utalentowanej.
Geniusz architektury
Le Corbusier, a właściwie Charles-Édouard Jeanneret-Gris, to francuski architekt szwajcarskiego pochodzenia, urbanista, malarz i rzeźbiarz, czołowy przedstawiciel modernistycznego stylu międzynarodowego. Jego wszechstronna działalność wpłynęła nie tylko na architekturę, ale także na sztuki plastyczne i urbanistykę. On właśnie jest bohaterem opowieści pt. „Le Corbusier. Architekt jutra” Anthony’ego Flinta.
Autor książki przedstawia czytelnikowi rozwój myśli Corbusiera poprzez kolejne realizacje jego projektów: poczynając od pierwszego, wygrawerowanego w wieku czternastu lat zegarka, poprzez pracę dla braci Perretów, kontrowersyjny, rewolucyjny projekt przebudowy centrum Paryża – Plan Voisin – aż po ucieleśnienie idei „maszyny do mieszkania” – L’Unite d’Habitation, Jednostkę Mieszkaniową w Marsylii. W tej pozycji jest też sporo o kontrowersjach, jakie wzbudzała osoba architekta, dotyczących zarówno koncepcji społecznych i architektonicznych, jak i ciągot do faszyzmu i pozycji w rządzie Vichy w czasie wojny. Powstał zatem znakomity portret psychologiczny geniusza, który nie skończył żadnej szkoły architektonicznej, a mimo to odcisnął swoje piętno na całej architekturze i urbanistyce XX wieku.
Łowcy skarbów
Na koniec książka pt. „Sztuka zagrabiona Tom 2. Madonna znika pod szklanką kawy”, którą można czytać przez wiele wieczorów i ciągle odkrywać niesamowite wątki. Przy okazji warto też zajrzeć do albumów z malarstwem (i nie tylko), które pewnie u Państwa, tak jak i u mnie, zalegają i kurzą się na półkach, a rzadko po nie sięgam. Teraz była okazja!
W drugiej części „Uprowadzenia Madonny” Włodzimierz Kalicki i Monika Kuhnke opowiadają nie tylko o fascynujących losach bezcennych skarbów z polskich kolekcji zagrabionych przez nazistów i Armię Czerwoną. Często to oni sami, obok bezcennych dzieł są bohaterami tych opowieści. Po prostu – łowcami skarbów!, którzy sprawiają, że wracają do nas obrazy mające zniknąć w muzeach na chwałę Tysiącletniej Rzeszy i w kolekcjach nazistowskich dygnitarzy. Wśród opowieści o dziejach dóbr kultury, są te o kolekcjonerach za wszelką cenę usiłujących zdobyć konkretne, o ludziach opętanych żądzą grabieży, o rabusiach w mundurach i eleganckich garniturach oraz o ofiarnych ratownikach, często ryzykujących życie, czasem ginących, by skarby kultury ocalić.
(MON)
