Wieczornica, koncert, film, ekspozycja dokumentów, zdjęć, dedykacji z autografami wybitnych pisarzy i poetów, okazjonalny tort, a przede wszystkim jedyna, bo raz na pięć lat, okazja do spotkania wielu szczecińskich twórców literatury, w tym nestora ZLP i współtwórcy grupy poetyckiej "Metafora", Janusza Krzymińskiego. W piątek, 14 listopada w Książnicy Pomorskiej szczecińscy ludzie pióra uczczą 75. rocznicę działalności swojej organizacji.
15 listopada 1950 r. w Szczecinie utworzono formalny oddział Związku Literatów Polskich. Samo jego ukonstytuowanie dojrzewało ponad sześć lat, gdyż już w styczniu 1949 r. IV Walny Zjazd ZLP podjął uchwałę o powołaniu szczecińskiego oddziału. Był on drugim – po wrocławskim – oddziałem lokalnym Związku utworzonym po wojnie. Ważną postacią w tworzeniu się życia kulturalnego w polskim Szczecinie był Leonard Borkowicz, pierwszy w historii wojewoda szczeciński. To on zachęcił do zamieszkania w Szczecinie m.in. Konstantego Gałczyńskiego, Edmunda Osmańczyka, Witolda Wirpszę, Franciszka Gila, Jerzego Modrzejewskiego i Jerzego Andrzejewskiego, którego wybrano na pierwszego prezesa oddziału, a akces do przynależenia do organizacji złożyło trzynastu pisarzy. Od 1946 r. osiedlali się także: Tymoteusz Karpowicz, Walerian Lachnitt, Stanisław Telega, Stanisław Szydłowski, Wiktor Woroszylski, Jan Papuga.
Literaci swoją znaczącą pozycję w kulturalnym życiu miasta ugruntowali dopiero w 1956 r. Wpływ na to miało powstanie, w 1955 r., grupy poetyckiej "Metafora", której twórcami byli: Edward Balcerzan, Andrzej Dzierżanowski, Ryszard Grabowski i Janusz Krzymiński. Po roku swojej działalności ogłosili Manifest, w którym sprzeciwiali się poezji publicystycznej, agitacyjnej, optując za subiektywizmem w twórczości literackiej i obroną prawa do głoszenia własnej wizji rzeczywistości i świata.
O dalszych losach stowarzyszenia można będzie dowiedzieć się podczas jubileuszowego święta, z prelekcji dr Patrycji Megger-Borkowskiej, a o jego działalności i osiągnięciach z wystawy „Z kart historii i współczesności szczecińskiego oddziału Związku Literatów Polskich /1950-2025/”.
Najbardziej aktualnym osiągnięciem oddziału szczecińskiego ZLP jest wyróżnienie minister kultury i dziedzictwa narodowego, Marty Cienkowskiej, która nadała mu w tym roku odznakę honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej”. Uroczyste wręczenie jest jednym z punktów scenariusza wydarzenia. Minister KiDN także doceniła niezwykłe zaangażowanie i wieloletnią działalność członków ZLP - Róży Czerniawskiej-Karcz i Rafała Podrazy, nadając im "Brązowy Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Poetka swoje odznaczenie odbierze także w piątkowy wieczór, natomiast Rafał Podraza dostąpi tego zaszczytu jeszcze w listopadzie w Łazienkach Królewskich w Warszawie.
Związek Literatów Polskich i Książnica Pomorska zapraszają szczecinian do celebrowania tego święta. Wydarzenie jest otwarte dla wszystkich - 14 listopada, o godz. 17.00 w sali im. Zbigniewa Herberta, Książnica Pomorska.
Danuta Sepuco
