Maria Skłodowska-Curie, Janusz Korczak, Władysław Reymont, Ignacy Daszyński i Roman Dmowski wśród pośmiertnie odznaczonych Orderem Orła Białego. Prezydent Andrzej Duda ogłosił listę 25 osób, które 11 listopada 2018 r. zostaną uhonorowane za zasługi dla polskiej niepodległości.
Wśród uhonorowanych znaleźli się: Stefan Banach, jeden z najwybitniejszych matematyków XX wieku, światowej sławy autor oryginalnych rozwiązań, twierdzeń i prawideł, twórca oraz lider, wraz z Hugonem Steinhausem, lwowskiej szkoły matematycznej, abp Antoni Baraniak SDB, sekretarz i kapelan prymasów Polski Augusta Hlonda i Stefana Wyszyńskiego, biskup pomocniczy gnieźnieński, a następnie arcybiskup metropolita poznański, sługa Boży Kościoła katolickiego, a także bp Juliusz Bursche, biskup Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej, działacz niepodległościowy, członek Rady Stanu Królestwa Polskiego, więziony i torturowany przez hitlerowców, gorliwy patriota i męczennik II wojny światowej.
Wyróżnieni zostali także: Ignacy Daszyński, polityk, działacz społeczny i niepodległościowy, premier Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej (tzw. rządu lubelskiego), marszałek Sejmu w latach 1928-1930 oraz Roman Dmowski, jeden z czołowych działaczy niepodległościowych, polityk, dyplomata, publicysta, współzałożyciel, przywódca i główny twórca programu polskiego ruchu narodowego.
Ordery otrzymają także: ks. Szymon Fedorońko, duchowny prawosławny, naczelny kapelan wyznania prawosławnego Wojska Polskiego, zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Katyniu.
Halina Konopacka, lekkoatletka, pierwsza polska złota medalistka olimpijska, działaczka sportowa, malarka, poetka i dziennikarka, bohaterka akcji ratowania złota ze skarbca Banku Polskiego, a także Hilary Koprowski, lekarz, wirusolog i immunolog, twórca szczepionki przeciwko wirusowi polio wywołującemu chorobę Heinego-Medina.
Na liście znaleźli się również: Janusz Korczak (Henryk Goldszmit), pisarz, pedagog, lekarz, publicysta, działacz społeczny, wielki orędownik praw dziecka, ofiara Holocaustu, Wojciech Kossak, jeden z najbardziej znanych, cenionych i płodnych malarzy polskich, czołowy reprezentant nurtu historycznego i batalistycznego, major kawalerii Wojska Polskiego, Zofia Kossak-Szczucka, wybitna powieściopisarka, organizatorka pomocy Żydom w okupowanej przez Niemcy Polsce, uczestniczka Powstania Warszawskiego, Leon Kryczyński (Mirza Najman), prawnik, historyk, działacz społeczny, wybitny przedstawiciel społeczności Tatarów w Polsce, Kornel Makuszyński, prozaik, poeta, felietonista, krytyk teatralny i publicysta, jeden z najpoczytniejszych pisarzy okresu międzywojnia oraz Olga Drahonowska-Małkowska, współtwórczyni i jedna z najbardziej zasłużonych działaczek polskiej gałęzi ruchu skautowego.
Ordery otrzymają także: Andrzej Małkowski, działacz niepodległościowy, jeden z głównych twórców i teoretyków harcerstwa, Stanisław Mierzwa, adwokat i działacz ruchu ludowego, jeden ze skazanych w procesie szesnastu przywódców Polskiego Państwa Podziemnego, Jędrzej Moraczewski, polityk, działacz niepodległościowy, żołnierz Pierwszej Brygady Legionów Polskich, premier i minister w rządzie II RP, Leon Petrażycki, wybitny prawoznawca, socjolog prawa, filozof i działacz polityczny, Maciej Rataj, filolog klasyczny, polityk, działacz społeczny i niepodległościowy, marszałek Sejmu, pełniący obowiązki Prezydenta Rzeczypospolitej oraz Władysław Stanisław Reymont, jeden z najwybitniejszych i najpoczytniejszych prozaików polskich, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury, społecznik i działacz patriotyczny, Maria Skłodowska-Curie, wybitna polska uczona, dwukrotna laureatka Nagrody Nobla, fundatorka Instytutu Radowego w Warszawie.
Wyróżnieni zostaną poza tym: Stanisław Sosabowski, działacz niepodległościowy, pułkownik dyplomowany Wojska Polskiego, a następnie generał brygady Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, organizator i dowódca 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej – pierwszego oddziału tego typu w dziejach polskiego oręża, Baruch Steinberg, naczelny rabin Wojska Polskiego, zamordowany przez NKWD w Katyniu, Karol Szymanowski, wybitny kompozytor, pianista i pedagog, rektor Konserwatorium Muzycznego w Warszawie (obecnie Uniwersytet Muzyczny im. Fryderyka Chopina), odznaczony Wielką Wstęgą Orderu Odrodzenia Polski oraz Stefan Żeromski, pisarz, publicysta, dramaturg, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli Młodej Polski, nazywany "sumieniem narodu" i "sumieniem polskiej literatury".
Odznaczenie tych osób prezydent zapowiedział, otwierając Salę Orderu Orła Białego w Pałacu Prezydenckim.
- Otóż postanowiliśmy w tym wyjątkowym roku, jakim jest rok stulecia odzyskania niepodległości, zrobić wyjątek i cofnąć się w stulecie, spojrzeć na polskie życie publiczne przez aspekt tych stu lat, i popatrzeć, kto na tej przestrzeni rzeczywiście - dziś można ocenić z perspektywy lat czy dziesięcioleci - był postacią wybitną, a kto tym Orderem Orła Białego uhonorowany nie został - powiedział Andrzej Duda.
(pap)
Na zdjęciu: Prezydent Andrzej Duda podczas uroczystego otwarcia Sali Orderu Orła Białego w Pałacu Prezydenckim
Fot. PAP/Jacek Turczyk
