Poniedziałek, 23 grudnia 2024 r. 
REKLAMA

Pałac w Mostach

Data publikacji: 2015-11-26 10:00
Ostatnia aktualizacja: 2015-11-26 10:00
Pałac w Mostach
 
W polsko-niemieckiej popularnej serii „Zamki i ogrody w województwie zachodniopomorskim, wydawanej przez Fundację „Akademia Europejska Kulice-Külz”, ukazała się monografia pałacu w Mostach (niem.: Speck). Jej autorem jest Józef Kazaniecki, mieszkaniec Mostów, autor wielu publikacji o zabytkach Ziemi Goleniowskiej.

Poprzednio w tej samej serii, wydawanej we współpracy z Towarzystwem Przyjaciół Pałaców i Ogrodów Marchii Brandenburskiej, ukazały się monografie pałaców w Kulicach, Maciejewie, Pęzinie, Przelewicach, Rybokartach i Starogardzie Łobeskim. Ich autorami byli głównie szczcińscy historycy sztuki. W słowie wstępnym inicjatorka i redaktorka serii, Lisaweta von Zitzewitz, oraz Ewa Stanecka, zachodniopomorski wojewódzki konserwator zabytków, pisały, że „opracowania przedstawiają historie założeń dworskich i ich właścicieli, a także dzisiejszy sposób użytkowania obiektów”.

W 2015 r. w Zachodniopomorskiem było 650 zamków, dworów i pałaców (w tym 297 wpisanych do rejestru zabytków) i prawie 1000 założeń parkowych (720 zarejestrowanych). Część pałaców i parków jest dobrze utrzymana, spora część jest zaniedbana, po jakiejś liczbie nie ma śladu.
Mosty to wieś pod Goleniowem, wzmiankowana już w 1302 r. Był to wówczas zamek obrony rodu von Viesen. Trzymali oni wieś do drugiej połowy XV w., potem przez dwa i pół wieku była we władaniu rodu Flemmingów, który na Pomorze przybył w XIII w. Następnie Mostami władały różne rody, aż w 1850 nabył je Friedrich Wilhelm Flügge. Syn Friedricha W. Flügge poślubił Żydówkę, która przeszła na katolicyzm. Ich syn Erich był wybitnym działaczem gospodarczym, a jego żona, Nelly, mieszkała w Mostach aż do wiosny 1945 r. Syn Ericha i Nelly był przeciwnikiem nazizmu. W 1944 r. został aresztowany, był więziony w najcięższych obozach koncentracyjnych, uniknął rozstrzelania uwolniony przez wojska amerykańskie. 
Nie miejsce tu na streszczanie książki. Józef Kazaniecki opisuje dzieje rodów, lecz przede wszystkim pałacu, jego architektonicznę, wyposażenie, którego zachowało się całkiem dużo, park, folwark, kościół, resztki rodzinnego cmentarza rodu Flügge.

Książka, która ukazała się pod redakcją Lisawety von Zitzewitz, jest bogato ilustrowana i zawiera obszerną bibliografię. Została wydana przy wsparciu Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej. Można ją kupić poprzez stronę www.kuelz.pl(b.t.)