Apel historyków: "Nie deprecjonujmy daniny krwi"

 

Trzydziestu jeden historyków z Uniwersytetu Szczecińskiego podpisało się pod listem do wojewody zachodniopomorskiego, w którym apelują o niewymazywanie z mapy Kołobrzegu takich nazw jak plac 18 Marca, park 18 Marca oraz ulica 4 Dywizji Wojska Polskiego. Według nich te nazwy komunizmu nie propagują.

W liście przeczytamy m.in. "W dniu 18 marca 1945 r. zakończyła się bitwa o to miasto. Zwycięstwo nad wojskami hitlerowskich Niemiec kosztowało śmierć ponad tysiąc polskich żołnierzy, w tym walczących w składzie 4 Dywizji Piechoty, spoczywających na cmentarzu w Kołobrzegu-Zieleniewie. Data ta oraz jej upamiętnienie, które przyniosło także odnowienie zaślubin Polski z morzem (dokonanych przez gen. Józefa Hallera w 1920 r.), jest istotnym elementem tożsamości lokalnej społeczeństwa Kołobrzegu, jedną z najważniejszych dat w polskiej historii Pomorza Zachodniego, jak i całej Polski. Żołnierze 4 Dywizji Piechoty bohatersko walczyli nie tylko w  Kołobrzegu, gdzie jako pierwsi wyszli na morski brzeg, ale też wcześniej na warszawskiej Pradze, na Wale Pomorskim, i później w operacji berlińskiej, gdzie doszli aż do Łaby. Tej daniny krwi oddanej w ramach działalności wojennych aliantów przeciw III Rzeszy nie wolno nam obecnie deprecjonować ani zapomnieć, gdyż żołnierze ci nie mieli możliwości wyboru armii, w której chcieli walczyć a ta idąca od Wschodu była dla wielu z nich jedyną możliwością wydostania się z „nieludzkiej ziemi”. Niezrozumiałe więc wydaje się nam uznanie przez Instytut Pamięci Narodowej tych nazw za „propagujące komunizm”.

I dalej: "Działania takie (zmierzające do zmienienia tych nazw - as) uderzają nie tylko w rzetelność przekazywania historii społeczeństwu, ale również w prawo społeczności lokalnych do kreowania i pielęgnowania własnej pamięci o ludziach i wydarzeniach dla niej ważnych. W przypadku Kołobrzegu dotyczy to fundamentalnych kwestii związanych z polskością Pomorza Zachodniego. Wyrażamy nadzieję, że Pan Wojewoda przy podejmowaniu decyzji dotyczącej nazw w Kołobrzegu, weźmie pod uwagę wolę jego mieszkańców oraz nasze stanowisko".
Pod listem podpisali się m.in. prof. Tadeusz Białecki, prof. Radosław Gaziński, prof. Kazimierz Kozłowski, prof. Adam Makowski, dr Eryk Krasucki czy dr Radosław Ptaszyński.

Zmiany nazw chciał IPN. Nie zgodziły się na to władze Kołobrzegu. Wojewoda w tej sprawie prowadzi postępowanie nadzorcze. Jego elementem mają być konsultacje - z mieszkańcami i historykami. Ostateczną decyzję wojewoda ma podjąć po ich zakończeniu. ©℗

(as)

Fot. Marek Andrzej Dębski (Wikipedia)

Na zdjęciu: Walkę o Kołobrzeg upamiętnia także m.in. pomnik sanitariuszki.