Najczęściej swędzenie nosa i oczu jest objawem alergii, która bywa uciążliwa i odbiera całą przyjemność z delektowania się wiosenną czy letnią aurą. O jakiej alergii może świadczyć swędzenie nosa i oczu? Co najczęściej wywołuje alergie i jakie mogą być jej inne objawy?
Alergia wziewna powodowana jest przez unoszące się w powietrzu cząsteczki, które w kontakcie z błonami śluzowymi wywołują obronną reakcję organizmu. Można ją wykryć przy pomocy prostych testów skórnych. Najczęściej wywołują ją pyłki roślin, roztocza kurzu domowego, pleśń, zarodniki grzybów, wełna, pierze, lateks oraz sierść zwierząt, stąd podział na alergeny całoroczne, czyli wewnątrzpochodne i zewnątrzpochodne, czyli sezonowe. Ponadto coraz bardziej zanieczyszczone powietrze również ma wpływ na osłabienie systemu immunologicznego i uszkodzenia śluzówek, co ułatwia przenikanie alergenów do orgazmu – stąd coraz większa liczba alergików. Alergia wziewna wymaga leczenia, a na pewno nie można bagatelizować jej objawów, ponieważ może prowadzić do rozwoju poważniejszych chorób, takich jak astma.
Alergia wziewna daje szereg charakterystycznych objawów. Do najczęstszych zalicza się:
· lejący, wodnisty katar, zwany siennym;
· wielokrotne kichanie;
· suchość i drapanie w gardle oraz suchy kaszel;
· ból głowy;
· zapalenie spojówek, łzawienie i świąd oczu;
· problemy skórne, AZS;
· problemy z koncentracją, rozdrażnienie, zmęczenie;
· trudności ze snem.
Nie wszystkie objawy występują jednocześnie. Alergicy najczęściej skarżą się na uporczywy katar, prowadzący niemal do podrażnień okolic nozdrzy, łzawienie oraz świąd oczu.
Katar sienny
Katar alergiczny to prawdziwa zmora wszystkich uczulonych. Alergiczny nieżyt nosa objawia się wodnistą, cieknącą, bezbarwną wydzieliną, świądem i zaczerwienieniem nosa. Niestety, jest na tyle dokuczliwy, że może wpływać na samopoczucie, powodować problemy ze snem, bóle głowy, a nawet gorączkę. Katar sienny może występować sezonowo lub całorocznie, w zależności od tego, jaki alergen go wywołuje. Niestety, nie istnieją żadne domowe sposoby, mogące uleczyć katar sienny. Można jednak zminimalizować jego skutki, stosując odpowiednie preparaty do udrażniania nosa, oczyszczacze powietrza, a także – w przypadku świadomości o alergii na alergeny sezonowe – zaznajamiając się z kalendarzem pyleń.
Łzawienie oczu
Katar sienny najczęściej idzie w parze ze świądem i łzawieniem oczu oraz przekrwieniem spojówek. To naturalna, reakcja obronna organizmu na kontakt z alergenami. Czasami pojawia się również ostre zapalenie spojówek, szczególnie jeśli oczy są narażone na intensywną ekspozycję na alergen, np. podczas jazdy na rowerze bez odpowiednich okularów. Tutaj również trudno przeciwdziałać, ale można zadbać o oczy, stosując odpowiednie krople, okulary – zarówno przeciwsłoneczne w okresie letnim, jak i „zerówki” w okresie zimowym oraz dbając o odpowiednią higienę oczu, np. poprzez przemywanie solą fizjologiczną po każdym potencjalnym kontakcie z alergenem.
Świąd
Alergicy narzekają na swędzenie zarówno oczu, jak i nosa – ma to znowuż związek z katarem siennym i reakcją błony śluzowej na kontakt z alergenem. Najczęściej to właśnie od niepozornego świądu rozpoczyna się alergiczny nieżyt nosa. Warto więc być wyczulonym na ten objaw, ponieważ może być pierwszym zwiastunem alergii.
Alergia sezonowa – czym jest?
Alergia sezonowa, zwana również zewnątrzpochodną, to – jak sama nazwa wskazuje – reakcja organizmu na alergeny pochodzące z zewnątrz, z którymi ma się kontakt tylko przez określony czas w roku. Najczęściej są to pyłki traw, drzew i krzewów oraz niektóre rodzaje pleśni i grzybów. Jest ona mniej uciążliwa od całorocznej, ponieważ objawy trwają krócej. Najczęściej jednak nie sposób ich uniknąć – mogą je wywoływać najbardziej pospolite rośliny, które rosną niemal wszędzie. Można jednak zapoznać się z kalendarzem pyleń i odpowiednio przygotować się na objawy alergii czy też starać się minimalizować kontakt z alergenami. Niestety, osoby cierpiące na alergię sezonową najczęściej borykają się z objawami od wiosny do jesieni. Są one mniej lub bardziej nasilone, a czasem dochodzi również do alergii krzyżowej, kiedy „nakłada się” na siebie kilka alergenów. Można jednak uznać, że jest mniej uporczywa, niż np. alergia na roztocza, która wymaga całorocznej uwagi i poświęcania czasu na zminimalizowanie ryzyka uciążliwych objawów.
Jakie pyłki uczulają najczęściej?
Do najczęściej uczulających należą:
· pyłki drzew – brzozy (pyli od marca do maja), jesionu (druga połowa kwietnia), lipy (od czerwca do lipca), leszczyny (od stycznia do kwietnia), olchy (od lutego do kwietnia).
· pyłki krzewów i traw – pokrzywy (od czerwca do września) i bylicy (od lipca do sierpnia), zbóż – żyta (od maja do czerwca).
· Zarodniki grzybów i pleśni – Alternaria i Cladosporium oraz Penicillium.
Warto wiedzieć, że na terenach wiejskich stężenie pyłków jest największe rano, zaś w miastach – wieczorem. Niestety, niemal połowa roku jest nieprzychylna dla alergików – objawy alergii wziewnej mogą się utrzymywać od wczesnej wiosny do samej jesieni.
Jeśli chcesz wiedzieć, czym charakteryzuje się alergia na pyłki, zajrzyj na stronę aptelia.pl
Bibliogafia:
M. Klimiuk, Alergia na pyłki – jakie pyłki uczulają najczęściej?, https://www.aptelia.pl/czytelnia/a856-Alergia_na_pylki__jakie_pylki_uczulaja_nas_najczesciej [dostęp 12.05.23].
A. Wawrzeńczyk, Z. Bartuzi, Zespoły kliniczne alergii krzyżowej, [w:] Alergia Astma Immunologia 2018, 23 (2): 64-66.
